Via een online tool kun je uitvinden of de Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten over onrechtmatig verkregen informatie over jou beschikken.
Sinds de onthullingen van Edward Snowden in 2013 de wereld wakker schudden, is iedereen op de hoogte van de massale surveillancepraktijken van veiligheidsdiensten als de Britse GCHQ en de Amerikaanse NSA. Maar of je zelf ook slachtoffer bent van onwettige spionage blijft voor de meesten een mysterie. Tot nu. De Britse organisatie Privacy International biedt namelijk een eenvoudige manier om dat te achterhalen.
Eerder dit jaar wonnen de privacy-activisten een rechtszaak tegen GCHQ. De rechter bepaalde dat de uitwisseling van persoonlijke communicatiegegevens met de Amerikaanse evenknie van GCHQ, de NSA, illegaal was. Bij een verzoek is de Britse inlichtingendienst daarom wettelijk verplicht jou te vertellen of ze wel of niet onrechtmatig informatie over jou heeft verkregen van de NSA.
Op de website van Privacy International kun je je intekenen voor de campagne. Met alle verzoeken op zak zullen de activisten via de rechter ervoor zorgen dat de archieven van de GCHQ worden doorgespit op ieders naam.
Mitsen en maren
Zo simpel als het klinkt, is het jammer genoeg niet. Enkele beperkingen op wat je kan verkrijgen van de Britse dienst zijn wel van toepassing. De uitwisseling van communicatiegegevens tussen de NSA en GCHQ, onwettig bevonden door de Britse rechter, is namelijk gelegaliseerd op 5 december 2014. Dat betekent dat je niet kunt uitvinden of je momenteel wordt bespioneerd. Bovendien zullen alleen de dossiers van het jaar voorafgaande aan de claim worden doorzocht.
Wil je dus weten of de NSA heeft meegeluisterd of -gekeken, wees dan snel, want op pakjesavond dit jaar zullen de vermaledijde activiteiten van de GCHQ een jaar lang legaal zijn en daarom buiten de claim van Privacy International vallen. Nog een kleine kanttekening: het archief zal alleen doorzocht worden op je naam, e-mailadres en eventuele telefoonnummer. Dus mogelijke andere vormen van surveillance, bijvoorbeeld via je IP-adres, blijven buiten schot.
Data vernietigen
En dan is er nog de vraag of je de inlichtingendiensten juist niet in de kaart speelt door hen vrijwillig je e-mailadres en telefoonnummer op een bordje aan te reiken. Mogelijk beschikte de GCHQ immers nog niet over deze persoonsgegevens. Dat is helaas een onontkoombaar risico, zo laat Privacy International weten.
Het grote voordeel is dat indien er onrechtmatige informatie over jou wordt gevonden, de GCHQ verplicht is deze data te vernietigen, inclusief het verzoek.
Meer weten over online privacy? Vanaf 22 oktober kun je er een uitgebreid artikel over lezen in KIJK 11/2015!
Bronnen: Privacy International, Wired
Beeld: FreeImages/CC BY 3.0