Niet alleen vrouwen hebben een biologische klok die tikt.
Dat zwangerschap op latere leeftijd de kans op een miskraam of kind met een aandoening vergroot, is bekend. Wat niet iedereen weet, is dat ook voor mannen de biologische klok tikt. Baby’s van oudere vaders lopen namelijk een groter risico op vroeggeboorte en aangeboren afwijkingen, zo schrijven Gloria Bachmann en haar collega’s van de Amerikaanse Rutgers Universiteit in vakblad Maturitas. Ze analyseerden veertig jaar aan onderzoek over vaderleeftijd en vruchtbaarheid. Daarbij keken ze vooral naar vaders in de leeftijdscategorie 35 tot 45 jaar.
Lees ook:
Testosteronafname
Behalve een grotere kans op fysieke kwalen, zouden kinderen van oudere vaders ook meer kans hebben op geestelijke gezondheidsproblemen. Vaders op leeftijd krijgen vaker een kind met autisme of schizofrenie, zo suggereren de onderzoekers in hun studie.
Volgens Bachmann ontstaan de problemen door testosteronafname, een natuurlijk gevolg van het ouder worden. Ook daalt de spermakwaliteit met de jaren en ondergaan spermacellen schadelijke mutaties, die aan het kind worden doorgeven. Na de 35 jaar neemt de spermaconcentratie en het aantal spermacellen sterk af.
Zwak zaad
Voortplantingsfysioloog Katja Teerds van de Wageningen Universiteit heeft twijfels bij de rol van testosteron. “Als mannen ouder worden, neemt de kans op genetische afwijkingen in het zaad toe. Het staat buiten kijf dat dit invloed kan hebben op het nageslacht. Of de afname van testosteron een rol speelt in de kwaliteitsvermindering van het zaad, kun je je afvragen. Het niveau van testosteron in de testis is erg hoog en er zijn studies die hebben aangetoond dat het proces van zaadcelvorming bij de man ook goed kan verlopen met minder testosteron.”
Teerds plaatst ook kanttekeningen bij het onderzoek zelf. “De studies die in de vergelijking zijn meegenomen, houden geen rekening met de veranderingen in levensstijl van de afgelopen decennia. Zo zijn ouders minder gaan roken, maar zijn ze meer alcohol gaan drinken en dikker geworden. Van deze factoren weten we dat ze ook invloed kunnen hebben op het nageslacht.”
Meer oude vaders
Desalniettemin is het onderzoek van belang, beaamt Teerds. Mannen krijgen namelijk op steeds latere leeftijd kinderen. Volgens de onderzoekers is het aantal Amerikaanse baby’s met een vader van 45 of ouder de afgelopen veertig jaar met 10 procent gestegen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek schat dat 5,15 procent van de Nederlandse pasgeborenen een vader ouder dan 45 heeft. Twee decennia geleden was dat nog 2,60 procent.
Volgens de auteurs is er een belangrijke rol weggelegd voor artsen, die zouden oudere mannen en hun partners beter moeten informeren over de risico’s van het krijgen van kinderen op latere leeftijd. Ze pleiten er ook voor dat jongere mannen die het vaderschap nog even willen uitstellen hun sperma laten invriezen, net zoals vrouwen dat met hun eicellen doen.
Teerds heeft zo haar twijfels over dat advies. “De suggestie om mannen voor hun 35ste zaad te laten invriezen, lijkt me zonder verder onderzoek naar de mogelijke gevolgen van het invriezen op de spermakwaliteit en het sperma-DNA niet aan te raden.”
Bron: EurekAlert/Maturitas
Beeld: Pixabay
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!