Wetenschappers hebben chirale moleculen waargenomen in de interstellaire ruimte. De ontdekking kan ons helpen begrijpen hoe de ontwikkeling van leven op aarde is gegaan.

Het ontstaan van leven op aarde is mede te danken aan chiraliteit. Dit houdt in dat moleculen ‘rechtshandige’ en ‘linkshandige’ versies hebben en deze spelen een belangrijke rol in verschillende biologische processen. En nu zijn deze chirale moleculen ook buiten ons zonnestelsel waargenomen.

Laagjes ijs

Astronomen ontdekten propyleenoxide –het chiraal molecuul in kwestie – op gaswolk Sagittarius B2. Deze gaswolk is gelegen op 390 lichtjaar van het centrum van de Melkweg en heeft ongeveer drie miljoen keer de massa van onze zon. De astronomen deden de ontdekking met behulp van de Green Bank Telescope, de grootste radiotelescoop ter wereld.

Het team denkt dat chirale moleculen in de ruimte ontstaan in ijslaagjes. Deze ontwikkelen zich op zeer kleine stofdeeltjes die zich in stervormingsgebieden bevinden. Bij verdamping van het ijs komen de moleculen in een nabijgelegen gaswolk terecht, zoals hier het geval is bij Sagittarius B2.

Sleutel tot het leven

Een asteroïde of komeet die later in een gaswolk als deze wordt gevormd, kan deze chirale moleculen vervolgens meenemen naar een planeet. Op deze manier is het leven op aarde wellicht ook ooit begonnen, vermoeden de onderzoekers.

Met behulp van laboratoriumtests hopen zij nog beter te kunnen plaatsen wat de rol van chirale moleculen was bij het ontstaan van leven op aarde. Dit geeft mogelijk ook inzicht in de ontwikkeling van leven buiten ons zonnestelsel.

Ook op een meteoriet

Sterrenkundige Lucas Ellerbroek is erg enthousiast over de ontdekking, al is het bestaan van chirale moleculen in de ruimte niet helemaal onverwachts. “In kometen en meteorieten zijn er namelijk al veel complexe organische moleculen gevonden”, laat hij weten aan KIJK. “Bijvoorbeeld ook chirale moleculen.”

Toch noemt Ellerbroek de ontdekking interessant. “Het toont namelijk aan dat de gevonden moleculen waarschijnlijk ontstaan zijn in de interstellaire ruimte, of op een zeer primitieve gaswolk, en dus in een veel vroeger stadium dan de geboorte van sterren en planeten.

Maar dit betekent volgens de sterrenkundige niet automatisch dat alle organische verbindingen in het leven op aarde ook in dit vroege stadium zijn ontstaan. “We weten namelijk van veel plekken, zoals meteorieten, dat organische verbindingen hier ook gevormd kunnen worden”, zegt hij. “Het is de vraag of de ‘chemische stamboom’ van het leven een directe voorouder heeft in de interstellaire ruimte.”

Bronnen: Science, Live Science, ScienceAlert