Hoewel het gebied rond de kerncentrale een bizarre hoeveelheid ioniserende straling voor de kiezen heeft gehad, lijken de wolven het er niet slecht te hebben.

Ze hebben geen vijfde poot of derde oor, de wolven die van Tsjernobyl hun thuis hebben gemaakt. De plek van de kernramp meer dan 30 jaar geleden lijkt ietwat onverwacht juist een uitstekend leefgebied voor de rovers te zijn. Het gaat zo goed dat onderzoekers verwachten dat de ‘gemuteerde’ dieren zich – en hun genen – over een groter gebied zullen verspreiden.

Lees ook: Nee, dit is geen weerwolf

Kernramp

In de nacht van 26 april 1986 ontplofte een reactor van de Tsjernobyl kerncentrale in de gelijknamige stad in Oekraïne (destijds nog de Sovjet-Unie). Hierbij kwam een ongelooflijke hoeveelheid radioactieve straling vrij: 400 keer meer dan bij de atoomramp in Hiroshima.

Na afloop was het onduidelijk hoe ‘besmet’ Tsjernobyl en het omringende gebied precies waren, dus sloten de autoriteiten een wat willekeurig gebied van 15 kilometer rond de ontplofte reactor af. Er wonen nog altijd geen mensen in deze ‘vervreemdingszone’ – hoewel het (gek genoeg) wel open is voor korte toeristische bezoekjes.

Na de kernramp veranderde niet alleen Tsjernobyl in een spookstad. Ook dit pretpark in Pripjat, op kleine afstand van Tsjernobyl en onderdeel van de vervreemdingszone ligt er tegenwoordig verlaten bij.

Studies naar de invloed van de ramp op de lokale natuur leverden verschillende resultaten op. Sommigen lieten zien dat de flora en fauna leed onder de radioactieve fall-out, terwijl uit andere onderzoeken bleek dat het leven onder de bijzondere omstandigheden juist heeft kunnen gedijen.

Reservaat

Vooral de wolf (Canis lupus) doet het erg goed in Tsjernobyls vervreemdingszones, aanzienlijk beter dan omliggende reservaten. Niet vanwege verkregen mutant super powers, maar omdat het gebied door de afwezigheid van mensen eigenlijk een soort natuurreservaat is geworden.

Ecoloog Annelies van Ginkel (Rijksuniversiteit Groningen) is het daarmee eens. “In door de mens gedomineerde gebieden, nemen we de rol van ’top predator’, zoals de wolf, over. In eerste instantie is dat, omdat de mens veel invloed heeft op de verspreiding en het gedrag van de prooi van de wolf, maar ook omdat we invloed hebben op de verspreiding en het gedrag van de wolf zelf.”

Trektocht

Omdat er zo veel wolven op zo’n relatief klein stukje grond leven, verwachtten de onderzoekers dat ze zich zouden verspreiden over omringende gebieden. Om dat na te gaan, volgde het team met behulp van GPS-halsbanden 14 van de wolven in het rampgebied, waaronder 13 volwassen dieren ouder dan 2 jaar en een ‘pup’ tussen de 1 en 2 jaar.

Hoewel de volwassen wolven netjes binnen het gebied bleven, trok het jonge dier gedurende een periode van 21 dagen ver buiten de grenzen van de vervreemdingszone – tot zo’n 300 kilometer. Helaas zorgde een storing in de halsband ervoor dat de onderzoekers niet konden vaststellen of het jonge dier het gebied ook daadwerkelijk permanent had verlaten of uiteindelijk weer terug zou keren.

Niets nieuws

“Leuk onderzoek, maar ook niks nieuws”, meent ecoloog Dries Kuijper (Poolse Academie van Wetenschappen in Warschau). “Dit zien we ook dichter bij huis. De wolven die zich in Duitsland hebben gevestigd, komen bijvoorbeeld uit bronpopulaties in Oost-Europa. Dus dat Tsjernobyl wolven ‘produceert’ voor de rest van Wit-Rusland lijkt me te verwachten.”

Ook het gedrag van de jonge wolf is volgens zowel van Ginkel als Kuijper een normaal fenomeen. “Het is typisch voor jonge wolven dat ze zich over grote afstanden verspreiden op zoek naar een nieuw territorium”, vertelt Kuijper.

Overigens hoeven we ons zeer waarschijnlijk geen ‘zorgen’ te maken over mutanten in de sensationele manier van het woord. “Als ze beschadigd DNA zouden hebben, dan selecteert zich dat later wel uit”, besluit Kuijper.

Bronnen: European Journal of Wildlife Research via LiveScience

Beeld: Wikimedia CC

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!