Proteus: onderzoeksstation op de oceaanbodem

Karlijn Klei

26 juli 2020 12:00

Cousteau

Als onderwatervariant van het internationale ruimtestation (ISS) hoopt ‘kleinzoon van’ Fabien Cousteau met Proteus een plek te creëren voor oceaanonderzoek.

Op de oceaanbodem, bijna twintig meter onder het oppervlak zal hij opdoemen vanuit het blauw: onderzoeksstation Proteus. Afgelopen week onthulde aquanaut en filmmaker Fabien Cousteau, kleinzoon van grote naam Jacques-Yves Cousteau, het ontwerp voor het futuristische pand. Met een oppervlak van een goede 370 m2 moet Proteus, voor de kust van Curaçao, ’s werelds grootste onderwateronderzoeksstation worden.

Met de paplepel

Fabien Cousteau, die het zeewater vanuit zijn stamboom door de aderen heeft stromen, ontwierp het onderzoeksstation en habitat Proteus – naar de gelijknamige zeegod uit de Griekse mythologie – samen met ontwerper Yves Béhar. Het futuristische pand op poten, dat tot viermaal groter zal zijn dan eerdere onderwaterstations, moet enkele weken aan een stuk tot twaalf onderzoekers kunnen huizen.

Het pand zal draaien op wind- en zonne-energie van boven het oceaanoppervlak. Daarbij wordt er gebruik gemaakt van het natuurlijke temperatuurverschil in de oceaan waarmee elektriciteit gegenereerd kan worden.

Pods als poliepen

De pods van het modulaire station, naar de vorm van koraalpoliepen, zijn voor verschillende doeleinden bestemd. Van slaap- en badkamers, tot laboratoria en zelfs een onderwatergroentetuin en een videoproductieruimte.

Onderwaterstations (habitats) als Proteus maken dat onderzoekers zich, zoals de astronauten aan boord van het ISS, lange tijd aan een stuk in hun onderzoeksgebied kunnen begeven. Zo hoeft er minder vaak – vanaf het oppervlak – tot grote diepte gedoken te worden.

Oceaanonderzoek

Cousteau hoopt met Proteus onder andere meer aandacht te genereren voor oceaanonderzoek, zo vertelt hij afgelopen week in een interview met CNN. Verkenning van de oceanen is vanuit het oogpunt van onze overleving en toekomst immers vele malen belangrijker dan die van de ruimte, stelt Cousteau. “Het is de reden dat we überhaupt bestaan.”

Hoewel het blauw van oceanen een goede 71 procent van het aardoppervlak beslaat, hebben we er naar schatting slecht een kleine vijf procent van verkend. Ruimte voor onderzoek genoeg dus; naar de effecten van klimaatverandering en interessante organismen en véél meer.  

Als alles volgens plan verloopt, zal Proteus over drie jaar klaar zijn voor gebruik. Uiteindelijk hoopt Cousteau op een netwerk van dergelijke onderzoeksstations, verspreid over de bodem van verschillende oceanen.

Bronnen: Fabien Cousteau Ocean Learning Center, CNN

Beeld: Courtesy Proteus/Yves Béhar/Fuseproject