Aan een muur op de redactie hangt KIJK 11/2011, die binnenkort bij jullie op de mat valt. Daarin staat een prachtig beeldverhaal over regenwormen. Maar in dat artikel staat nog niet dat ‘onze’ wurmen naast interessant en mooi ook gevaarlijk zijn. Ze mollen namelijk Amerikaanse bossen.

Volgens Cindy Hale, ecoloog aan de Universiteit van Minnesota, hebben de regenwormen die van oorsprong in Noord-Amerika voorkwamen de laatste ijstijd niet overleefd. Hun plaats werd lang daarna ingenomen door ‘Europese’ regenwormen die aan boord van schepen naar de nieuwe wereld werden gebracht. (Ze zaten als een soort verstekelingen in de grond die als ballast werd meegenomen.) En nu, nog eens een paar honderd jaar later, beginnen ze problemen te veroorzaken in de bossen in het merengebied op de grens tussen de VS en Canada.

Ze zijn dan wel klein, stelt Hale, maar als de wormen een bos binnentrekken, zijn de gevolgen dramatisch. De structuur van de bodem verandert, waardoor bijvoorbeeld bepaalde bacteriën en schimmels verdwijnen en daarmee allerlei insecten een ander thuis gaan zoeken. Bovendien kunnen bepaalde zaden niet meer ontkiemen en zullen de bossen er anders uit gaan zien.

Inmiddels is de Great Lakes Worm Watch-website opgericht om onder meer vissers op hun gedrag aan te spreken. Die verergeren het probleem doordat ze hun ongebruikte aas (inderdaad, regenwormen) op hun visstekjes achterlaten. Daarnaast is de Invasive Earthworm Rapid Assessment Tool ontwikkeld, waarmee boseigenaren of bezorgde natuurliefhebbers kunnen bepalen hoe het met de regenwormenplaag is gesteld. Dat alles in het kader van ‘voorkomen is beter dan genezen’, want er zijn geen effectieve manier om de wormen, als ze een bos eenmaal hebben ingenomen, er weer uit te krijgen.

Bronnen: Miles O’Brien, National Science Foundation

Beeld: Rob Hille