Robot mag er niet te menselijk uit zien

KIJK-redactie

08 juli 2015 11:00

Nederlanders willen geen robots die te veel op mensen lijken, zo blijkt uit onderzoek.

Robots kunnen steeds meer en we komen steeds dichter bij een huishoudrobot met menselijke capaciteiten. Zo’n robot zou kunnen stofzuigen, eten koken en je kinderen van school kunnen halen, terwijl jij aan het werk bent. Maar dat het kán, betekent niet dat mensen zulke robots zonder meer accepteren. Maartje de Graaf (Universiteit Twente) deed onderzoek naar de gebruikersacceptatie van sociale robots en kwam onder andere tot de conclusie dat Nederlanders liever geen robot in huis hebben die al te veel op een mens lijkt.

Niet té menselijk

De Graaf nam in haar onderzoek 1162 enquêtes af. Ze vroeg de deelnemers onder andere welk uiterlijk een huishoudrobot volgens hen zou moeten hebben; menselijk, dierlijk, cartoonesk (denk aan WALL-E) of functioneel (zoals R2D2).

Hoewel iets meer dan de helft van de proefpersonen aangaf een voorkeur te hebben voor een menselijk uiterlijk, lijkt uit hun onderbouwing iets anders naar voren te komen; de deelnemers geven weliswaar aan dat een menselijk uiterlijk vertrouwd voelt en dat een menselijk uitziende robot beter in staat zal zijn om sociaal met mensen om te gaan, maar willen wel duidelijk kunnen blijven zien dat het om een robot gaat.

Dit blijkt ook uit de resultaten van 97 diepte-interviews die de Graaf tijdens haar onderzoek deed. De deelnemers aan deze interviews gaven eveneens in eerste instantie aan het liefst een menselijk uitziende robot in huis te hebben. Maar toen er wat dieper op de vraag werd ingegaan, bleek een genuanceerder beeld: de robot mag wel menselijke trekjes hebben, maar proefpersonen willen wel kunnen blijven zien dat het een robot is.

Liever geen robothond als butler

Uit het onderzoek blijkt ook dat de populairste vorm van de robot afhangt van zijn functie. Uit de enquêtes blijkt bijvoorbeeld dat een butlerrobot een functioneel uiterlijk moet hebben en absoluut geen dierlijk uiterlijk. Oftewel: mensen krijgen liever geen ontbijt op bed van een robothond. Als een robot een sociale functie in toekomstige huishoudens vervult, willen mensen juist wel een dierlijk uiterlijk. Dient een robot als wandelende informatiebron, dan heeft een cartoonesk uiterlijk juist de voorkeur.

Bronnen: Universiteit Twente, Living with Robots

Beeld: AZAdam (CC BY-SA 2.0) via flickr