Een paar weken geleden schreef ik voor de Volkskrant een artikel waarin ik het verschijnsel bukkake noemde. Zelden zoveel reacties gehad.

Voor wie het per se weten wil: bukkake is een genre in de Japanse pornografie. Japanners zijn, even onder ons, een beetje vreemd als het om seksualiteit gaat. Althans vanuit een Westers perspectief, want Japanners vinden natuurlijk op hun beurt onze omgang met geslachtsdelen weer raar. Japanse seks lijkt ogenschijnlijk gewelddadiger en ook de seksuele omgang van en met jongeren is een minder groot taboe dan bij ons.

Erotische houtdrukkunst

In de geschiedenis van Japan is de uitbeelding van procreatieve handelingen en copulerende mensen altijd een gewaardeerde kunstvorm geweest. In een tijd dat in Europa schilders en tekenaars zich slechts in het geheim kon wijden aan artistieke impressies die door de kerk als obsceen werden beschouwd, bloeide in Japan de zogenaamde shunga, de erotische houtdrukkunst waarop vele tot de verbeelding sprekende vormen van seksualiteit werden uitgebeeld.

Seks met dieren, demonen, geesten en buitenlanders – met name Nederlandse zeevaarders – waren geen ongebruikelijke onderwerpen. Boekwerken met deze shunga’s werden waarschijnlijk met dezelfde masturbatoire doelmerken gebruikt als waarmee men tegenwoordig pornografisch materiaal consumeert.

Als Japanse meisjes in vorige eeuwen gingen trouwen kregen zij, volgens sommige historici, van hun ouders een boek met shunga’s cadeau ter inspiratie voor het huwelijk. Feit is dat shunga’s konden worden geleend van huurboekhandels (de zogenoemde kashihonya), zoals men in onze tijd dvd’s kan huren bij de videotheek. Bronnen vermelden dat er in 1808 in Japan honderden van dit soort winkels waren (in Osaka driehonderd en in Edo maar liefst 656).

Schaamhaarverbod

Maar halverwege de negentiende eeuw werd de Japanse wetgeving op het gebied van pornografisch materiaal strenger. In 1907 werd artikel 175 aangenomen, dat het tonen van schaamhaar en volwassen geslachtsdelen verbood. Deze wet is vrijwel zonder aanpassingen in 2011 nog steeds van kracht, waardoor Japanse pornografie altijd wordt gekenmerkt door weggepixelde geslachtsdelen: penissen en vagina’s moeten schuilgaan achter een abstract blokjespatroon.

Deze vorm van censuur heeft ertoe geleid dat Japanse filmmakers en pornografen heel nieuwe varianten op de shunga hebben bedacht. Sperma wordt in artikel 175 niet genoemd, dus ontstond er halverwege de jaren tachtig een ware cultus rond vrouwen die in hun gezicht het zaad van mannen mochten ontvangen. Je raadt het al: deze vorm van pornografie heet bukkake. Het idee werd in de jaren negentig door alle grote internationale porno-industrieën (Verenigde Staten, Nederland, Brazilië) schaamteloos gekopieerd.

Er zijn door de Japanse wetgeving noodgedwongen nog wel meer vormen van ‘geoorloofde’ pornografie ontstaan. Voor wie het per se weten wil: er is het genre aka-chan purei, waarin Japanse mannen zich als baby’s verkleden waarna ze door hun ‘moeder’ worden verwend. Burusera draait om de kleren en spulletje van schoolmeisjes. Bij chikan purei worden meisjes in de metro overmeesterd door groepen mannen en bij gokkun drinken vrouwen bekers mannenzaad alsof het glazen Rivella zijn. Voor ons wellicht een beetje vreemd – en niet lekker. Maar wie zijn wij om te oordelen?

Ronald Giphart staat met zijn column in elk nummer van KIJK!

Beeld: Celine Gijssen/Studio 5982