Hagedis evolueert snel om concurrentie te ontwijken

KIJK-redactie

25 oktober 2014 16:00

De roodkeelanolis in Florida heeft zich supersnel ontwikkeld toen er een nieuwe diersoort in het gebied arriveerde. In zeer korte tijd pasten ze zich aan zodat ze hoog in de bomen konden klimmen.

Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt dat de roodkeelanolis op de eilanden bij Florida zeer snel is geëvolueerd door de komst van een concurrerende hagedissensoort uit Cuba. In slechts 15 jaar ontwikkelden de dieren grote stootkussentjes op hun tenen en meer lamellen waarmee ze zich aan diverse oppervlaktes kunnen vastkleven.

Nieuwkomers

Eeuwenlang was de roodkeelanolis (Anolis Carolinensis) de enige hagedissensoort in het zuidoosten van de VS. Rond 1950 kregen de diersoort echter gezelschap van de bruine anolis (Anolis sagrei). Die laatste was waarschijnlijk als verstekeling meegereisd op een schip. Rond 1980 bereikte die nieuwkomer centraal Florida.

Voor roodkeelanolissen was de komst van de nieuwe bewoners alles behalve goed nieuws. Ze moesten ineens met een andere soort concurreren om voedsel en leefruimte. Bovendien eten beide soorten de jongen van de andere soort op.

Betere klimmers

Tussen 1980 en 1995 hielden wetenschappers bij hoe de ‘oude’ hagedissen reageerden op de komst van de bruine anolissen. Ze bleken steeds hoger in bomen te klimmen, waar de nieuwe buren hen niet konden bereiken. Hun voeten pasten zich aan om dunnere takken, die bovenin bomen kunnen worden gevonden, beter te kunnen vastpakken. De stootkussentjes op hun tenen werden groter en ze kregen meer hechtlamellen, waarmee ze aan allerlei oppervlaktes kunnen ‘vastkleven’.

Dat de diersoort evolueerde, is volgens wetenschappers niet verrassend. Wat hen wel verbaast, is de snelheid waarmee dat gebeurde. Binnen 15 jaar (20 generaties) hadden de roodkeelanolissen zich aangepast aan de komst van hun nieuwe buren. Als bijvoorbeeld de lengte van de gemiddelde Amerikaan zo snel zou veranderen, zou die in 20 generaties 43 centimeter langer worden waarmee hij een lengte van 1 meter 93 zou bereiken.

Bronnen: Science, University of Texas at Austin via EurekAlert!

Beeld: Todd Campbell en Adam Algae