Ruimtesonde houdt wetenschap in spanning

André Kesseler

11 juni 2010 16:00

De Japanse ruimtesonde Hayabusa is al meer dan zeven jaar onderweg, maar komt nu terug naar huis. Er wordt met spanning uitgekeken naar wat hij heeft meegebracht.

Het onbemande ruimtevaartuig werd op 9 mei 2003 gelanceerd om half september 2005 aan te komen bij 25143 Itokawa, een asteroïde die een baan dichtbij de aarde beschrijft. Itokawa is een aardappelvormige ruimterots van 549 meter lang en 180 meter breed en hij zweeft op minimaal 1,95 million kilometer van onze planeet. Hayabusa (Japans voor slechtvalk) bestudeerde onder meer de vorm, de kleur en de dichtheid en zou op 20 november 2005 een paar seconden op de rots landen om snel een paar monsters te nemen.

Dat ging niet goed. De sonde bleef 10 meter boven het oppervlak hangen, en ging er toen opeens om onduidelijke redenen vandoor, waarbij kostbare brandstof werd verbruikt. De Japanse vluchtleiding had 24 uur nodig om de sonde weer onder controle te krijgen. Hayabusa zweefde toen op 60 km van Itokawa.

Bij een tweede poging, vijf dagen later, werd geprobeerd om bodemmonsters te nemen door vlak voor de landing een kogel in de asteroïde te schieten en het opwolkende materiaal op te vangen. Of dat is gelukt, zal binnenkort blijken.

itokawa580

De asteroïde Itokawa

Oorspronkelijk zou het ruimtevaartuigje al in 2007 op aarde terugkeren, maar door problemen met de aandrijving bleek dat niet haalbaar. Hayabusa liep een brandstoflek op zodat de Japanners de ionenmotoren moesten gebruiken om de sonde naar huis te brengen. En die ionenmotoren leveren nu eenmaal veel minder kracht dan het normale aandrijfsysteem.

De terugkeer staat nu gepland voor 13 juni 2010. De capsule, al dan niet met bodemmonsters aan boord, zal zich dan losmaken van het ‘moederschip’ en in Australië neerploffen. Er zijn overigens andere aardse ruimtevaartuigen die een asteroïde hebben bezocht (Galileo en NEAR Shoemaker bijvoorbeeld), maar Hayabusa wordt de eerste die monsters mee terug neemt. Tenminste…

Bronnen: BBC News

Beeld: JAXA