‘Samenstelling planeet bepaalt bewoonbaarheid’

kijkmagazine

21 juli 2015 16:00

Aarde cutaway

Als een planeet veel uranium bevat, zou dat er weleens voor kunnen zorgen dat hij te heet wordt voor leven.

Om bewoonbaar te zijn voor leven zoals wij dat kennen, moet een planeet de juiste temperatuur hebben: niet te heet, niet te koud. Volgens twee Amerikaanse wetenschappers speelt de samenstelling van een planeet hierbij een belangrijke rol. Had onze planeet meer uranium, thorium en kalium bevat, dan had hij best weleens onleefbaar heet kunnen zijn, zo stellen Mark Jellinek en Matthew Jackson in een gisteren in Nature Geoscience gepubliceerd artikel.

Extreem broeikaseffect

In hun artikel gaan Jellinek en Jackson uit van een model voor de samenstelling van de aarde dat ze zelf een paar jaar geleden bedachten. Volgens dit model zit er 30 procent minder uranium, thorium en kalium in de mantel dan in eerdere modellen. En hoewel die nieuwe schatting misschien als slecht nieuws klinkt voor kernenergiefanaten, moeten we er toch vooral blij mee zijn. Als we namelijk zoveel van deze drie elementen hadden gehad als de oude schatting voorschreef, dan had onze wereld meer weggehad van Venus dan van de aarde zoals we die nu kennen.

Dat zit hem in het volgende: de genoemde elementen vervallen radio-actief, en genereren daarbij warmte. Heb je erg veel van die elementen, dan levert dat zóveel warmte op dat er geen platentektoniek meer mogelijk is; het verschijnsel waarbij delen van de aardkorst ten opzichte van elkaar verschuiven. Gevolg: geen vulkanen en aardbevingen meer, maar ook een aarde die veel minder efficiënt kan afkoelen. “En dan kun je een planeet krijgen die een extreem broeikaseffect heeft zoals de planeet Venus”, stelt Jackson in een artikel op de site van zijn universiteit.

Tweede aarde

Kortom, niet al te veel uranium en dergelijke kan volgens Jackson en Jellinek weleens een voorwaarde zijn voor een planeet om leven te herbergen. Wellicht is dat dan ook iets waar we op moeten gaan letten bij het nader bestuderen van exoplaneten op zoek naar een ‘tweede aarde’.

Bronnen: Nature Geoscience, The UCSB Current

Beeld: Shutterstock