Bij het verliezen van hun staart nemen Zuid-Amerikaanse schorpioenen ook afscheid van hun anus.
Veel hagedissen breken hun staart af om te ontsnappen aan hun vijanden. Sommige spinnen nemen om dezelfde reden bewust afscheid van een paar poten. Argentijnse onderzoekers hebben nu ontdekt dat schorpioenen van het geslacht Ananteris ook in staat zijn hun staart af te breken. Dit heeft alleen wel een grote consequentie: de dieren kunnen niet meer poepen.
Hoofdonderzoeker Camilo Mattoni pakte een aantal Zuid-Amerikaanse schorpioenen bij hun staart. Zes soorten wrikten zichzelf los en verloren daarbij hun staart. Deze brak vanaf het tweede of derde segment. De dieren hebben aan het uiteinde van hun staart een gifstekel en in het stuk ervoor bevindt zich de anus. Deze twee lichaamsdelen verliezen de schorpioenen dus ook.
De dieren verliezen hun staart vanaf het tweede of derde segment. Het derde segment is hier aangegeven met een zwarte pijl.
Na een dag ontstaat er op de afgebroken plek een bruine vlek die steeds donkerder wordt en een litteken vormt dat de overgebleven spijsverteringsorganen blokkeert. Door deze versperring kunnen de dieren hun poep niet meer kwijt en hoopt die zich op. Ook zijn de geleedpotigen nu genoodzaakt om op kleine prooien te jagen. Ze hebben immers geen gif meer om ook grotere dieren aan te kunnen. De schorpioenen kunnen zo nog acht maanden verder leven, waarna ze toch echt het loodje leggen.
In die acht maanden hebben ze nog genoeg tijd om zichzelf voort te planten. Dit verklaart waarom jonge schorpioenen (die nog niet geslachtsrijp zijn) zichzelf bijna nooit ontdoen van hun staart. Ze zouden dan niet de kans krijgen kinderen op te wereld te zetten en zijn zonder staart, evolutionair gezien, dus niets meer waard.
Onder de platen is in het wit de opgehoopte poep te zien; aangegeven met een zwarte pijl.
De onderzoekers ontdekten verder dat vrouwtjes veel minder de neiging hebben hun staart te amputeren dan mannetjes. Dit komt doordat de dames hun embryo’s moeten voeden en dan toch echt hun gifstekel nodig hebben om grote prooien te vangen. De heren hebben deze zorg niet en besluiten eerder om afscheid te nemen van hun staart. Zelfs als dit betekent dat ze hun verdere leven moeten spenderen zonder anus.
Bronnen: PLoS ONE, National Geographic
Beeld: Mattoni et al, 2015