Een typemachine en een rolstoel die te bedienen zijn door te snuiven geeft zwaar gehandicapten de mogelijkheid om te communiceren en te bewegen.

Snuiven is een vaardigheid die vaak nog mogelijk blijkt bij iemand die lijdt aan quadriplegie of locked-in-syndroom, allebei vormen van verlamming waarbij de patiënt het gebruik van al zijn ledematen en romp verliest. Neurobiologen van het Weizmann-instituut in Israel maken gebruik van dat gegeven bij het ontwerpen van hulpmiddelen voor invalide patiënten.

Ze bedachten een typemachine en een rolstoel die als volgt werken. Beide hulpmiddelen gebruiken een zuurstofbuisje waar de patiënt door snuift; hiermee geeft hij signalen aan een processor. Bij de typemachine selecteert de patiënt met snuifsignalen het juiste teken op een scherm. De eerste snuif is om aan te geven of hij een letter, symbool of cijfer wil selecteren. De tweede snuif is voor de rij waar het teken in staat, de derde snuif is voor het teken zelf. Bij de rolstoel bepalen de richting van de snuif (in of uit) en de timing waar de rolstoel naartoe beweegt.

Hulpmiddelen die gebruikmaken van oogsignalen zijn al langer verkrijgbaar. Maar volgens de ontwikkelaars wint snuiven het daarvan, doordat het vermogen tot snuiven vaker bewaard blijft bij zwaar gehandicapte patiënten. Daarnaast is het mogelijk om door het variëren van de intensiteit en lengte van het snuiven meer diverse signalen af te geven dan met oogsignalen kan.

Ook niet onbelangrijk: de patiënt kan tijdens het snuiven iemand aankijken. En als klap op de vuurpijl is de technologie ook nog eens stukken goedkoper; de onderzoekers hebben een snuifcontroller gebouwd voor maar 358 dollar (275 euro), terwijl een oogvolgsysteem duizenden dollars kost.

Ontwikkelaar Noam Sobel ziet een gouden toekomst voor het snuiven. “Je zou er zelfs een vliegtuig mee kunnen besturen”, stelt hij.

Binnenkort in KIJK meer over het locked-in-syndroom.

Bronnen: ScienceNOW, PNAS

Beeld: srqpix/cc-by-sa 2.0