Het menselijk sperma is bijzonder goed in tegen de stroom in zwemmen. Dit verklaart waarschijnlijk hoe een spermacel via een lange en moeilijke weg een eicel kan bereiken.

Van de 100 miljoenen spermacellen die aan de lastige reis naar de eicel beginnen, zijn er slechts enkele die dat doel bereiken. Het is dan ook een hele opgave: ze moeten niet alleen een weg van duizendmaal hun eigen lengte afleggen, maar komen onderweg ook nog allerlei obstakels tegen. Een van die obstakels is de wisselende stroming. Volgens een onderzoekteam van MIT en de Cambridge-universiteit doorstaan de cellen deze zware beproeving doordat ze erg goed tegen de stroom in kunnen zwemmen.

Spiraalvormige beweging

Het is al langer bekend dat spermacellen de eicel kunnen ‘ruiken’ als ze heel dichtbij zijn. Maar dit verklaart niet hoe ze het overgrote deel van de reis navigeren. Het onderzoeksteam wilde uitzoeken welk mechanisme hier dan wel verantwoordelijk voor is.

Hiervoor lieten ze spermacellen in buisjes door verschillende stromingen zwemmen. Ze ontdekten vervolgens dat de cellen bij een bepaalde stroomsnelheid erg efficiënt tegen de stroom in konden zwemmen. Daarnaast waren de onderzoekers verbaasd te zien dat de spermacellen geen rechte lijn aanhielden, maar in spiraalvormige bewegingen stroomopwaarts gingen.

Zwemtest

Dit onderzoek is niet alleen handig voor een beter begrip van de menselijke reproductie, maar kan ook zinvol zijn voor diagnostiek of kunstmatige zwangerschap, beweren de onderzoekers. Zo zou je spermacellen kunnen selecteren op basis van een ‘zwemtest’ om een verhoogde kans op zwangerschap te creëren.

Bron: Massachusetts Institute of Technology

Tekst: Tom Gerrits

Beeld: Vasily Kantsler