Niet alleen zoogdieren blijken hun jongen met melk te voeden, ook sommige ongewervelde dieren, zoals springspin Toxeus magnus ‘zoogt’ haar pasgeboren grut.

Spinnen hebben niet het imago de meest zorgzame dieren te zijn, maar daar zou onderzoek van Chinese gedragsbiologen weleens verandering in kunnen brengen. De onderzoekers ontdekten dat vrouwelijke springspinnen van de soort Toxeus magnus hun jongen tot wel veertig dagen na de geboorte ‘zogen’ – gedrag dat voorheen uniek geacht werd voor, ja, zoog-dieren. Het onderzoek werd gepubliceerd in vakblad Science.

Lees ook: Spinnen ‘zweven’ op elektrisch veld

Stiekem maaltje

De onderzoekers besloten de Toxeus magnus eens goed onder de loep te nemen toen ze zagen dat er in de nesten van de solitaire springspinnen vaak meerdere exemplaren leven. In het laboratorium ontdekten ze dat het ging om jongen die, tegen verwachting in, een behoorlijk poos bij moeder bleven.

Al bijzonder op zich, bleken de jongen ook tot twintig dagen na geboorte het nest niet één keer te verlaten. En hoewel ook moederspin ze geen eten leek te komen brengen, werd het kleine grut wel groter. Het bleek geen voedsel van buitenaf, maar een soort moedermelk te zijn, die mams haar jongen gaf.

Spinnenmelk

De ‘spinnenmelk’ blijkt bomvol voedingsstoffen te zitten; bijna vier keer zoveel eiwit als koeienmelk, suiker en vet – genoeg om de spinnetjes van de eerste groeispurt te voorzien. Het krachtige goedje komt uit dezelfde een opening in het midden van het achterlijf waaruit de spin ook haar eieren legt; de zogeheten epigastric furrow.

In de eerste week slurpen de jongen van de melkdruppeltjes die moederspin rond haar nest legt. Daarna drinken ze direct uit de buikholte. Zo’n twintig dagen voeden de jongen zich exclusief met moedermelk – net zo lang als de zoogperiode van muizen en ratten. Maar, ook na die periode, tot veertig dagen, als de jongen ook zelf voedsel verzamelen, komen ze dagelijks terug om te drinken.

Vloeibaar ei

De spinnenmelk blijkt essentieel voor de ontwikkeling van de spinnenjongen. Toen de onderzoekers moeders furrow afplakten en er geen toegang meer was tot de melk, stierven alle spinnetjes jonger dan twintig dagen. Wanneer moederspin helemaal verwijderd werd, verlieten oudere spinnen eerder het nest, groeiden ze minder snel en hadden ze minder kans op overleven op latere leeftijd.

De ‘melk’ lijkt dus uitermate belangrijk voor de springspinnen, maar wat het goedje precies is, weten de onderzoekers niet. Mogelijk is het een vloeibare vorm van overgebleven, onbevruchte eieren, eenzelfde trucje dat kikkers en bijen gebruiken om hun kroost te voeden – hoewel er bij hen geen ‘melk’ van gemaakt wordt.

Het zogen van jongen, en vooral ook gedurende zo’n lange periode werd eigenlijk alleen toegeschreven aan zoogdieren. Tijd om daar nog eens in te duiken, menen de onderzoekers. Want als de ogenschijnlijk niet-moederlijke spin haar jongen al met moedermelk voedt, zijn er misschien nog wel meer niet-zoogdieren die er een dergelijke gewoonte op na houden.

Bronnen: Science (paper), Science

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!