Sprinkhanen lijken fragiel, maar zijn sterker dan je zou denken. Het omhulsel van de insecten is namelijk steviger dan de botten in jouw lichaam.

Het exoskelet van geleedpotigen, waaronder insecten, kreeftachtigen en spinnen, bestaat uit chitine, een stevig materiaal dat hongerige roofdieren moet weren. Dat het die functie heeft was al bekend, maar er was nog niet veel duidelijk over de effectiviteit van het spul. Daarom hebben Ierse wetenschappers het harde omhulsel van sprinkhanen onderworpen aan een flinke stresstest. Het spul bleek een hoop aan te kunnen: 5,56 kilojoule per vierkante meter, wat steviger is dan bot of gietijzer. Bovendien kunnen de sprinkhanen de stijfheid en stevigheid van hun pantser zelf regelen, denken de onderzoekers.

De subtiliteit van de wetenschappers laat wel te wensen over. De poten werden van nog levende sprinkhanen afgeplukt en, middels een proefopstelling, simpelweg gebogen tot ze knakten. Verantwoordelijk onderzoeker Jan-Henning Dirks verklaart deze ruwe aanpak in een redactioneel stuk in The Journal of Experimental Biology: “Als je de biomechanische eigenschappen van een samenstelling wilt begrijpen, moet je niet alleen de eigenschappen van het materiaal analyseren, maar ook hoe het is geïmplementeerd in de gehele samenstelling.”

De wetenschappers ontdekten dat het chitine ervoor zorgt dat het pantser erg stevig is, en dus moeilijk te scheuren. Handig wanneer je verder wilt springen nadat je een opdonder hebt gehad. Het pantser is daarentegen lang niet zo stijf. Dat is opmerkelijk, zegt Dirks, want meestal gaan stevigheid en stijfheid gelijk op. Deze twee eigenschappen kunnen de sprinkhanen zelf tunen, denken de wetenschappers, door de vochtigheid van het chitine te beïnvloeden: vochtiger betekent steviger en droger betekent stijver. In een vervolgonderzoek willen de onderzoekers achterhalen hoe dit proces precies werkt.

Bronnen: Journal of Experimental Biology, ScienceNOW