Een op het strand van Sussex gevonden fossiel, zou volgens onderzoekers onderdeel hebben uitgemaakt van dinohersenen.

Zeg eens eerlijk: had jij het voorwerp op bovenstaande afbeelding opgepakt als je aan het uitwaaien was op het strand? Fossieljager Jamie Hiscocks deed het in 2004 in ieder geval wel en daar zijn onderzoekers van de Universiteit van Cambridge maar wat blij mee. Ze gaan er namelijk van uit dat het hier gaat om een stukje gefossiliseerd dinosaurusbrein.

En dat is bijzonder. Zacht weefsel vergaat snel en aangezien dinosauriërs al tientallen miljoenen jaren zijn uitgestorven, kun je je voorstellen dat het vinden van zo’n stuk brein zeldzaam is. Hoe dit fossiel dan goed bewaard is gebleven? Volgens onderzoeker Alex Liu, die aan de studie meewerkte, zou de dino met zijn hoofd in een moeras zijn gevallen, waar het zachte weefsel mineraliseerde.

Hersenvlies

Met behulp van onder meer CT-scans konden de onderzoekers het fossiel in detail bestuderen. Zo  vonden ze onderdelen – collageenvezels en kleine bloedvaatjes – van het hersenvlies, het beschermlaagje over het brein, aldus de onderzoekers.

Verder doen de wetenschappers een – nogal wilde – gok naar de vorige eigenaar van de hersenen. Het zou hier kunnen gaan om het brein van de plantetende dinosauriër Iguanodon of een soort die dicht aan hem is verwant. Maar helemaal zeker zijn ze hier niet van. De onderzoekers maakten deze resultaten gisteren bekend op de jaarlijkse Society of Vertebrate Paleontology. Een speciale publicatie volgt nog in The Geological Society.

Wereldprimeur?

Volgens dinosaurusdeskundige Anne Schulp (Naturalis Biodiversity Center) is het een heel interessante vondst. Hij twijfelt er ook niet aan dat het hier om een deel van een dinobrein gaat. “Maar de verdere details rondom de sporen van het hersenvlies (wat de vondst écht bijzonder maakt) zijn lastiger, maar daar moet ik bij aantekenen dat bij een deel van de interpretaties de onderzoekers zowel in het paper áls bij de presentatie hier op het congres zelf ook wat terughoudend over zijn.”

Dino-expert John de Vos vindt de aanname over het hersenvlies in ieder geval niet aannemelijk. “Het zou  natuurlijk altijd kunnen, maar het zwakke in het geheel vind ik de aanname dat er condities waren zodanig dat het zachte weefsel kon mineraliseren (verstenen)”, zo mailt hij. Over die condities zeggen ze weinig. Als er condities zijn waarin zacht weefsel mineraliseert, dan zou dat vaker voor zijn gekomen, en zouden we het vaker gevonden hebben. Ik ken geen voorbeelden van zacht weefsel dat versteend is.”

Maar als het wel zou gaan om het hersenvlies van een dino – en toegegeven: stiekem hopen we dat nog altijd – is het een wereldprimeur.

Bronnen: NPR, Live science, Volkskrant