Is deze ster de rondste van allemaal?

KIJK-redactie

19 november 2016 13:00

Kepler

De meeste sterren niet perfect rond. Toch is er één die aardig in de buurt komt.

Kepler 11145123 is dan misschien wel vele lichtjaren van ons verwijderd, dat hield de wetenschappers van het Max Planckinstituut niet tegen om de ster op te meten. En daar kwam een verrassende uitslag uit. De ster lijkt namelijk bijna perfect rond te zijn.

Over het algemeen hebben sterren en planeten een ellipsvorm. Zo is de zon circa tien kilometer breder dan deze lang is. Maar bij Kepler 11145123 is dat verschil minimaal. Met haar 1,5 miljoen kilometer in omtrek is de ster groter dan de zon. Toch puilt ze bij de evenaar maar zo’n drie kilometer uit. Dat is op zo’n grote schaal te verwaarlozen.

Trillingen

Om de omtrek van de ster te meten, maakten de wetenschappers gebruik van de natuurlijke trillingen die het hemellichaam uitzendt. De vorm van de trillingen is namelijk afhankelijk van de vorm, zo ook bij hemellichamen. Door deze te vergelijken met uitgewerkte modellen kon het team de exacte diameters vastleggen.

Hoogleraar sterrenkunde Paul Groot vergelijkt de techniek met een bel. “Als een bel niet exact de goede vorm heeft, krijg je een ‘vals’ geluid met boventonen. Aan het geluid kun je dus de vorm van de bel afleiden. Hier is hetzelfde gedaan. Door de trillingen nauwkeurig te meten en te vergelijken, kun je afleiden wat de vorm van de ster is.”

Vervolgonderzoek

De wetenschappers van het Max-Planck-instituut zijn niet van plan om hun onderzoek hier te stoppen. Ze willen de methode op meerdere hemellichamen toepassen. Zo willen ze er achter komen wat voor invloed snellere rotatie en magnetische velden hebben op de vorm van sterren en planeten. Wie weet komen ze dan een nog perfectere ronde bol tegen.

Bronnen: Science Advances, MPG, New Atlas