Strepen van zebra weren steekvliegen

KIJK-redactie

11 februari 2012 13:00

Waarom een zebra gestreept is

De strepen van zebra’s houden wetenschappers al decennia bezig. Nieuw onderzoek suggereert dat ze ervoor zorgen dat steekvliegen uit de buurt blijven.

Echt waar: de dooddoener ‘is een zebra zwart-wit of wit-zwart?’ heeft geleidt tot serieus onderzoek. Maar interessanter is hoe het komt dat de zebra überhaupt gestreept is – het is niet bepaald een geschikte schutkleur in de savanne. Wat blijkt: het strepenpatroon is het minst aantrekkelijk voor stekende paardenvliegen.

Beter dan wit

Onderzoek heeft laten zien dat de kleine vliegende bloedzuigers worden aangetrokken door horizontaal gepolariseerd licht. Polarisatie van straling, zoals licht, slaat op de manier waarop straling trilt – in dit geval dus horizontaal. Steekvliegen worden daardoor aangetrokken omdat het water waar ze zich in voortplanten horizontaal gepolariseerd licht weerkaatst. Paarden en ezels met een donkere vacht weerkaatsen óók horizontaal gepolariseerd licht, waardoor de paardenvliegen makkelijk hun doelwit kunnen vinden. Paarden met een witte vacht weerkaatsen een ander soort licht, met als gevolg dat ze minder last hebben van steekvliegen.

Maar nu komt het vreemde. Je zou denken dat de zwart-wit gestreepte zebra dan half zoveel steekvliegen aan zou trekken als – bijvoorbeeld – een schimmel. Maar dat is niet het geval: uit het onderzoek blijkt dat zebra’s verreweg de minste steekvliegen aantrekken. De onderzoekers staan perplex en erkennen dat ze (nog) niet weten hoe dit komt.

Nieuwe modetrend

Een team van onderzoekers uit Hongarije en Zweden ontdekte de opmerkelijke eigenschap van gestreepte oppervlakken door een aantal modellen van paarden in een weiland te plaatsen. De modellen hadden verschillende kleuren en patronen en waren besmeurd met een plakkerig goedje. Hoe meer het patroon leek op dat van een zebra, hoe minder steekvliegen de onderzoekers terugvonden op de plakkerige modellen.

Vervolgonderzoek moet uitwijzen hoe het precies komt dat gestreepte oppervlakken het minst aantrekkelijk zijn voor paardenvliegen. Maar bij deze voorspelt KIJK alvast de modetrend voor de komende zomer: zwart-wit gestreepte shirts.

Bronnen: Journal of Experimental Biology, Sci-news, BBC Nature