Tabby’s Star: toch geen alien megabouwwerk?

Marysa van den Berg

13 januari 2017 16:01

Tabby’s Star

Het plotselinge dimmen van Tabby’s Star is volgens nieuw onderzoek prima te verklaren: de ster slokte een planeet op en moet daar nog altijd van herstellen.

Het bizarre fenomeen van Tabby’s Star (KIC 8462852) houdt de gemoederen in de sterrenkundige wereld al ruim een jaar bezig. Waarom wordt deze ster op onregelmatige tijden plotseling een stuk minder helder? Allerlei verklaringen passeerden al de revue: een planeet, enorme kometenwolk of stofschijf die af en toe het licht dimt of een fout in de meetapparatuur of data van de Kepler-ruimtetelescoop (de ontdekker van de schijf).

Geen uitleg was echt bevredigend en dus werd de optie van een buitenaards bouwwerk geopperd. Waren intelligente buitenaardse wezens bezig met het bouwen van een zogenoemde Dyson Sphere: een schil van zonnepanelen om de ster heen? Nou nee, zeggen sterrenkundigen van de Columbia University en University of California nu. Tabby’s Star is gewoonweg aan het herstellen van het opslokken van een planeet. Dat schrijven zij in een publicatie op Arxiv.org, binnenkort te verschijnen in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Flink feestmaal

De onderzoekers bestudeerden de oorspronkelijke Kepler-gegevens en twee latere studies. De eerste van die studies keek naar het helderheidsverlies van Tabby’s Star tussen 1890 en 1989. De ster bleek in deze periode in totaal 14 procent minder helder te zijn geworden. De tweede studie bekeek de vier jaar dat Kepler zijn vizier op Tabby’s Star had gericht. Toen verloor de ster 3 procent van zijn helderheid. Naast de plotselinge helderheidsdips bleek de ster dus sowieso minder helder te zijn geworden in de loop der tijd.

Vervolgens gebruikte het onderzoeksteam het zogenoemde Kozai-mechanisme, een methode om de banen van planeten te berekenen, om zowel de dips als de algehele daling in helderheid van Tabby’s Star te verklaren. Daaruit volgde dat de ster ergens tussen de 200 en 10.000 jaar geleden een flink feestmaal moet hebben gehad, zo claimen de onderzoekers. Een feestmaal dat óf bestond uit een planeet ter grootte van Jupiter, óf een hele set kleine objecten (zoals manen).

Alle telescopen op Tabby’s Star

Zoals een waar feestmaal betaamt, duurde het vervolgens even voor de rotzooi was opgeruimd. Door de opslokking werd Tabby’s Star even een stuk helderder, om er vervolgens eeuwen erover te doen weer terug te keren naar de oorspronkelijke helderheid. Daarnaast cirkelen de restanten van het object of de objecten nog altijd om de ster, en die veroorzaken bij tijd en wijle dips in de helderheid.

Nu alleen nog even deze bevinding bevestigen. En daarvoor moeten we volgens de onderzoekers Tabby’s Star goed in de gaten en zodra er tekenen zijn van een helderheidsdip direct alle telescopen op de ster richten.

Bronnen: Arxiv.org, Universe Today, New Scientist

Beeld: NASA/JPL-Caltech