Een Amerikaans gevechtsvliegtuig wordt ‘omgeschoold’ en krijgt een nieuw leven als onderzoeksplatform.
Bij KIJK worden we altijd een klein beetje verdrietig als we foto’s zien van Amerikaanse vliegtuigkerkhoven waar afgedankte A-10 Thunderbolts staan. De A-10 heeft een speciaal plekje in ons hart. Het is een raar toestel, maar ook heel erg boeiend. Het is één van de lelijkste vliegtuigen ooit ontworpen (hij heet niet voor niets Warthog ofwel wrattenzwijn), maar tegelijkertijd ook ontzettend mooi. Het is een soort underdog, maar dan wel eentje die vreselijke hard van zich af kan bijten.
De A-10 werd namelijk ontworpen om met zijn boordkanon en gronddoelraketten enorme hoeveelheden Russische tanks aan stukken te schieten en maakte zich later, na de Koude Oorlog, nuttig in Irak en Afghanistan. Aan alles komt een eind, en dus worden de Warthogs de komende jaren uitgefaseerd. Maar één van de toestellen krijgt een totaal nieuw leven.
De Amerikaanse National Science Foundation (NSF) diende al een paar jaar geleden een verzoek in een A-10 om te mogen bouwen tot een onbemand vliegtuig waarmee onderzoek kan worden gedaan in de buurt van tornado’s en andere heftige weersomstandigheden. Dat onderzoek wordt overigens betaald door het NSF, maar uitgevoerd door het Center for Interdisciplinary Remotely Piloted Aircraft Studies (CIRPAS).
Een Warthog is een logische keus voor zo’n gevaarlijke klus. De motoren zijn betrouwbaar en gemakkelijk te onderhouden. Het toestel zelf is zo goed ontworpen en gebouwd dat het bijna niet neer te halen is. (Hij vliegt met een half afgeschoten vleugel nog rustig naar huis.) Verder kan er enorm veel apparatuur onder de vleugels worden gehangen en is het toestel in staat om desnoods urenlang in een bepaald gebied rond te blijven hangen. En, misschien wel het grootste voordeel: het toestel zelf, dat bij de ingebruikname eind jaren 70 bijna 12 miljoen dollar kostte, is gratis.
De afgedankte A-10 wordt omgebouwd door het Amerikaanse bedrijf Zivko Aeronautics.
Voor zijn nieuwe rol, moet de A-10 alleen wel grondig worden verbouwd en die modificaties (kosten omgerekend een kleine 10 miljoen euro) worden op dit moment uitgevoerd. Het enorme 30 millimeter GAU-8 Avenger Gatling gun wordt er bijvoorbeeld uitgehaald en vervangen door meetapparatuur en computersystemen. En er moet een compleet systeem worden geïnstalleerd waarmee het toestel op afstand te besturen is.
Het is dus de bedoeling dat de A-10 bijvoorbeeld heel dicht in de buurt van een orkaan gaat vliegen of er van boven allerlei sensoren in laat vallen. En op die manier hopen de wetenschappers orkanen en andere gevaarlijke weersomstandigheden beter te kunnen voorspellen.
Bronnen: Foxtrot Alpha / NSF / CIRPA
Beeld: CIRPA / USAF