De prijs voor grootste ballen in de categorie primaten gaat naar een pas ontdekte lemuur.

Hoe zou je het als man vinden om te moeten rondsjouwen met testikels ter grootte van grapefruits? Welke richting je fantasie nu ook opgaat, voor de zeldzame lemuur Mirza zaza is dit in ieder geval het normaalste zaakje van de wereld. En hij vestigt er doodleuk een record mee ook, want verhoudingsgewijs heeft hij nu officieel de grootste ballen uit de orde van primaten.

Handen vol

Lemuren komen alleen in het wild voor op Madagaskar en omringende eilanden. Hoewel er veel onderzoek naar deze halfapen wordt gedaan, bleef Mirza zaza tot 2005 onopgemerkt voor de wetenschap. Eenmaal erkent als aparte soort werd hij vrijwel direct bestempeld als kwetsbaar. Niet veel later werden de eerste plannen om het grof geschapen diertje te beschermen gesmeed.

De basis van het beschermingsplan was een gedegen onderzoek, want er was nog maar weinig bekend over het gedrag. Studente Eva Johanna Rode-Margono kreeg de eer om dit te doen. In het Sahamalaza National Park in het noordwesten van Madagaskar ving zij twaalf van de lemuren in kwestie. Naast het aanbrengen van zenders had ze ook haar handen vol aan het opmeten van de uit de kluiten gewassen testikels van de nieuwe recordhouder.

Open relatie

“Natuurlijk heeft het lemuurtje met zijn gewicht van slechts 300 gram geen ballen als grapefruits, maar als hij zo groot zou zijn als een mensenkerel dan kwam hij aardig in de buurt”, legt Christopher Schwitzer van de Bristol Zoological Society uit het Verenigd Koninkrijk uit aan de hand van het onderzoek. Ter vergelijking: de balinhoud van de lemuur is bijna 16 kubieke centimeter, terwijl die van de gemiddelde mens blijft hangen op ongeveer 18.

De verklaring voor de enorme teelballen van Mirza zaza is te vinden in de open relaties die het dier er volgens de onderzoekers waarschijnlijk op nahoudt. Het is bij primaten namelijk aangetoond dat mannetjes met meerdere sekspartners veel sperma moeten produceren om met elkaar te kunnen concurreren. En daar zijn grotere testikels nogal handig voor.

Bronnen: American Journal of Physical Anthropology, LiveScience

Beeld: Eva Johanna Rode/Bristol Conservation and Science Foundation