Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
In tegenstelling tot zijn moderne neven at de reuzengrondluiaard graag vlees bij zijn groenten, blijkt uit chemische haaranalyse.
Met een snelheid van maar 3 meter per minuut is de luiaard een van de sloomste dieren ter wereld. Ondertussen kauwt hij op een handvol bladeren. Maar de uitgestorven reuzengrondluiaard (Mylodon darwinii) deed het anders; die stopte ook af en toe wat vlees in zijn mond. Dat lijkt althans chemische haaranalyse uit wijzen, uitgevoerd door onderzoekers van het American Museum of Natural History.
Lees ook:
Snoepen van karkassen
De reuzengrondluiaard – 1 tot 2 ton zwaar en zo’n 3 meter lang – struinde 10.000 tot 12.000 jaar geleden door de tropische regenwouden van Zuid-Amerika. Op basis van hoe zijn kiezen eruitzien, de samenstelling van zijn gefossiliseerde drollen én de observatie dat moderne luiaards herbivoren zijn, werd gedacht dat ook Mylodon een puur plantaardig dieet aanhield.
Maar bij deze eerdere studies werd geen rekening met het feit dat inname van voedsel dat weinig bewerking nodig heeft niet zichtbaar hoeft te zijn in kiezen en ontlasting. Dat geldt bijvoorbeeld voor het af en toe snoepen van karkassen, geven de onderzoekers aan.
Dieet achterhalen
Het huidige team, onder leiding van Julia Tejada, besloot te kijken naar de zogenoemde isotopen in eiwitten van het haar van de uitgestorven luiaard. Isotopen zijn atomen van hetzelfde element maar dan met een neutron meer of minder in de kern. De verhouding in isotopen verschilt per voedselsoort, dus je kunt er goed aan zien wat iemand gegeten heeft. En het mooie is: deze isotopen worden ook nog eens ingebouwd in onder meer haar en nagels. Dus zelfs na het uitsterven van de diersoort in kwestie kun je nog zijn dieet achterhalen.
Deze chemische analyse voerden Tejada en collega’s uit voor diverse levende en uitgestorven luiaards en miereneters (die nauw verwant zijn aan luiaards). Ook diverse moderne planteneters kwamen aan de beurt. Het geheel gaf de onderzoekers een goed beeld van hoe de isotopenverhouding lagen in verschillende typen diëten van de onderzochte dieren: van puur plantaardig tot gebaseerd op vlees en alles daartussenin.
Te weinig planten
Tot grote verrassing van de onderzoekers bleek dat de Mylodon een omnivoor, een alleseter, was. Dit in tegenstelling tot zijn neef de Noord-Amerikaanse grondluiaard Nothrotheriops shastensis. Die hield het alleen bij planten.
Eerder onderzoek suggereerde dat er zo’n 10.000 jaar geleden te weinig planten voorhanden waren om alle herbivoren van genoeg eten te voorzien. Het idee was dat in ieder geval een deel van deze ‘planteneters’ toch genoodzaakt was andere voedselbronnen op te zoeken. Een vleesetende reuzengrondluiaard past goed binnen deze hypothese.
Niet kieskeurig
Paleontoloog Lars van den Hoek Ostende (Naturalis Biodiversity Center) denkt dat de onderzoekers met gedegen bewijs komen dat Mylodon een andere dieet had dan aanverwante grondluiaardsoorten. “De gebruikte methode is een prima aanvulling op de traditionelere analyses om een paleodieet te bepalen.”
Of de reuzengrondluiaard een aaseter is, betwijfelt hij wel. “Zo’n groot beest zal niet al te kieskeurig zijn geweest in zijn eetgedrag; alles wat er aan insecten tussen het gras zat, zal met weinig moeite in zijn maag zijn beland.”
Made versus gehaktbal
De auteurs van de studie schrijven dat we nu misschien wel de hele ecologische geschiedenis van Zuid-Amerika moeten gaan herschrijven. Zo ver wil Van den Hoek Ostende niet gaan. “De eerstvolgende stap is nu om te gaan kijken of er onderscheid gemaakt kan worden tussen insecteneters en échte vleeseters. Het is een wezenlijk verschil of je je eiwitten haalt uit een made in je appel of een gehaktbal!”
Bronnen: Scientific Reports, American Museum of Natural History via EurekAlert!
Beeld: Concavenator, CC BY-SA 4.0