UV-licht gaat door met beschadigen DNA in donker

Naomi Vreeburg

20 februari 2015 11:00

Zonnebadende vrouw

Uren nadat je bent blootgesteld aan zonlicht krijgt je DNA het alsnog flink te verduren. Zullen we binnenkort ook ’s nachts zonnebrandcrème moeten smeren?

Veel mensen verlangen er weer naar: het voorjaar. Gezellig een terrasje pikken of halfnaakt op het strand paraderen met een lekker fel zonnetje aan de hemel. Maar we weten dat een teveel aan ultraviolette straling niet gezond voor ons is; het kan wijzigen aanbrengen in ons DNA, met mogelijk huidkanker tot gevolg. Uit nieuw onderzoek blijkt dat deze schade niet alleen wordt toegebracht op het moment dat de zon op je schijnt, maar ook nog uren daarna.

Vervormd DNA

Douglas E. Brash en zijn onderzoeksteam lieten een UV-lamp schijnen op muizen en menselijke melaninecellen – deze cellen bepalen welke huidskleur we krijgen. De straling zorgde ervoor dat twee basen (de letters A, T, C en G die je misschien nog wel van de biologielessen kunt herinneren) aan elkaar hechtten en op deze manier het DNA in de melanocyten zo vervormde dat de informatie die het bevatte niet meer kon worden gelezen. Een fout die huidkanker kan veroorzaken.

Maar tot verbazing van de wetenschappers werden deze DNA-foutjes niet alleen gemaakt wanneer de UV-lamp scheen, maar ook uren nadat de muizen en het menselijk weefsel niet meer werden blootgesteld aan de straling. De helft van de schade bleek te worden veroorzaakt in het donker.

Nachtcrème

De onderzoekers gingen op zoek naar een verklaring hiervoor en ontdekten dat UV-licht twee enzymen activeerde die samen een elektron in melanine ‘wakker’ maakten. De energie die dit deeltje uitstoot werd in het donker vervoerd naar het DNA en veroorzaakte hier dezelfde schade als zonlicht overdag doet. Gelukkig reist deze energie nogal traag en zouden er maatregelen kunnen worden genomen om de tocht naar het DNA te onderbreken. Daarbij kun je denken aan een zonnebrandcrème die je ’s nachts opsmeert om de energieoverdracht te blokkeren.

Bronnen: Science, Yale University via EurekAlert!