Venus: de vergeten planeet?

kijkmagazine

06 september 2011 16:00

Venus

Een groep NASA-wetenschappers maakt zich er zorgen over dat hun ruimtevaartorganisatie maar geen missies richting Venus organiseert.

Het is alweer een tijdje geleden dat Venus bezoek kreeg van de NASA: de lancering van het ruimtescheepje Magellan vond inmiddels meer dan twintig jaar geleden plaats. Wordt het niet eens tijd dat de Amerikanen weer eens koers zetten richting deze toch erg intrigerende buurplaneet van de aarde? Ja, vinden de wetenschappers van de Venus Exploration Analysis Group (VEGAX), die vorige week zijn jaarlijkse bijeenkomst had.

Aan voorstellen voor Venusmissies geen gebrek, zo blijkt uit dit grafiekje op de Nature-site. Voor de meest recente Discovery-wedstrijd van de NASA, waarbij teams goedkope ruimtevaartprojecten mogen voorstellen om het zonnestelsel te verkennen, had maar liefst een kwart Venus als bestemming. Helaas kregen zes van de zeven de laagst mogelijke score van de jury, en eindige ook de zevende niet bij de drie finalisten. Verder werd, als onderdeel van het New Frontiers-programma, een asteroïdemissie verkozen boven een Venuslander.

Voor een deel is wel te begrijpen waarom Venus niet zo vaak wordt bezocht. De planeet is zo heet en heeft een zo dikke atmosfeer, dat gegevens verzamelen er een stuk lastiger is dan op de veel populairdere reisbestemming Mars. De bovengenoemde, niet gerealiseerde lander zou het bijvoorbeeld maar drie uur hebben uitgehouden op het oppervlak. Ook maken deze extreme omstandigheden het erg onwaarschijnlijk dat er ooit leven op de planeet is voorgekomen of dat er in de nabije toekomst astronauten naartoe worden gestuurd. Venus is wel hot, maar niet op de juiste manier.

Dat neemt niet weg dat de planeet wel degelijk interessant is. De atmosfeer van Venus, die voor 97 procent (!) uit koolstofdioxide bestaat, kan ons meer vertellen over de klimaatmodellen die we op aarde hanteren. En tekenen van vulkanisme, blootgelegd door de ESA-missie Venus Express, zouden nader onderzocht kunnen worden om te begrijpen hoe het broeikaseffect op Venus zo uit de hand heeft kunnen lopen.

Wat is dan het probleem? Sommige wetenschappers vragen zich af of het feit dat er zo lang geen Amerikaanse missies richting Venus zijn geweest, ertoe heeft geleid dat inmiddels te weinig Venusdeskundigen en -enthousiastelingen deel uitmaken van de commissies die nieuwe missies uitkiezen. Het weerwoord van de andere kant is dat wel degelijk de juiste experts zijn geraadpleegd, maar dat de Venusvoorstellen simpelweg minder goed waren dan de rest.

Hoe dan ook ziet het ernaar uit dat Venus het de komende jaren zonder Amerikaans bezoek moet stellen. Gelukkig maakt Europa dat gemis enigszins goed; de eerdergenoemde Venus Express blijft nog minstens tot eind 2012 actief.

Bron: Nature News via Scientific American

Beeld: ESA/MPS/DLR/IDA