Nieuw onderzoek naar een van de beroemdste werken van Leonardo da Vinci heeft een verborgen compositie blootgelegd.
Leonardo da Vinci, die 500 jaar geleden stierf, was een veelzijdig man. Behalve uitvinder en schilder was hij namelijk ook architect, beeldhouwer, schrijver, anatomist, componist en filosoof. Toch staat hij het bekendst om zijn kunstwerken, zoals Het laatste avondmaal, Mona Lisa en Maagd op de rotsen. Dat laatste schilderij staat nu (opnieuw) in de schijnwerpers.
Lees ook:
Maagd op de rotsen
De Maagd op de rotsen is een bijna 2 meter hoog schilderij waarvan twee, mogelijk zelfs drie, versies bestaan. Op het kunstwerk zijn maagd Maria, de jonge Jezus, Johannes de Doper en aartsengel Uriël afgebeeld. De ene versie – met Uriël die naar Johannes wijst – hangt in het Louvre, en de andere, jongere versie is in het National Gallery in Londen te bezichtigen – daarop wijst de engel niet.
De twee versies van Maagd op de rotsen. Het linker schilderij hangt in het Louvre, het rechter in The National Gallery.
Al in 2005 ontdekten onderzoekers dat er onder het schilderij dat in Londen hangt nog een ander werk zat verborgen. Zo was op die schets de houding van Maria anders. Maar hoe de andere figuren waren getekend, kon het team met de technologie die toen voorhanden was niet achterhalen.
Ontfutseld
Met macroröntgenfluorescentiespectrometrie – goed Galgje-woord – hebben de onderzoekers eindelijk ontraadseld wat de mysterieuze Da Vinci eerst in gedachten had. De aartsengel en Jezus waren oorspronkelijk hoger op het canvas getekend, waarbij Uriël naar beneden, naar het kinneke Jezus, keek.
Röntgenfluorescentiespectrometrie is een methode die metalen als ijzer, koper en zink zichtbaar maakt in oude teksten en schilderijen. Vroeger gebruikten kunstenaars, Da Vinci incluis, inkt en verf die deze metalen bevatten. Door röntgenstralen te richten op Maagd op de rotsen lichtten de oorspronkelijke schetsen van het Italiaanse genie op.
De oorspronkelijke schetsen van Maagd op de rotsen. © The National Gallery
© The National Gallery
Het is niet bekend waarom Leonardo destijds zijn compositie heeft veranderd. Wel geeft deze onthulling kunstkenners een beter inzicht in Da Vinci’s manier van denken.
Bronnen: BBC News, Popular Mechanics
Beeld: The National Gallery
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!