Verraadt atmosfeer Neptunus komeetinslag?

kijkmagazine

01 juni 2010 16:00

De planeet Neptunus heeft ongewoon veel koolstofmonoxide in zijn atmosfeer. Een komeet met een middellijn van 2 kilometer zou daar de oorzaak van kunnen zijn geweest.

Het idee dat Neptunus zo’n twee eeuwen geleden door een komeet werd geraakt en daardoor een overschot aan koolstofmonoxide kreeg, opperde de Franse sterrenkundige Emmanuel Lellouch vijf jaar geleden al. Nieuwe waarnemingen, gedaan met de vorig jaar gelanceerde Europese ruimtetelescoop Herschel, ondersteunen die kijk op zaken.

Er zijn verschillende theorieën geopperd om uit te leggen waar de extra koolstofmonoxide in de atmosfeer van de buitenste ‘echte’ planeet van ons zonnestelsel vandaan komt. Zo zou in de blauw gasreus een reservoir van het gas te vinden kunnen zijn, dat langzaam leegloopt. Een andere mogelijkheid: een gestage toevoer van stof en kleine meteorieten is verantwoordelijk voor de koolstofmonoxide.

Maar die twee scenario’s lijken in strijd met de waarnemingen. De reservoirtheorie kampt met het bezwaar dat er meer koolstofmonoxide in de hoger gelegen delen van de Neptunusatmosfeer zit dan in de lagere; erg onlogisch als het spul van onderen komt. En de theorie rond de micrometeorieten is niet zo aannemelijk omdat er dan niet alleen meer koolstofmonoxide, maar ook meer water in de atmosfeer zou moeten zitten, wat niet het geval blijkt te zijn.

Het idee dat een flinke komeet rond het jaar 1800 de planeet ramde en een flinke lading koolstofmonoxide met zich meebracht, is daarentegen wél goed te rijmen met de meest recente gegevens, zegt Lellouch. Bovendien bevindt de planeet zich in de buurt van de Kuipergordel, waar grote hoeveelheden kometen te vinden zijn. Dat er daarvan af en toe eentje op Neptunus knalt, lijkt dan heel goed mogelijk.

Bronnen: Nature News

Beeld: NASA