‘Sterrenvlam gemeten op Proxima Centauri’

Naomi Vreeburg

28 februari 2018 08:59

proxima centauri

Is dit slecht nieuws voor planeet Proxima b die om deze rode dwerg heen draait?

In 2016 was hij groot in het nieuws: de vondst van een planeet bij Proxima Centauri, de ster die het dichtst bij onze zon staat. Vooral omdat Proxima b niet zo heel veel zwaarder zou zijn dan de aarde en zich ook nog eens in de bewoonbare zone van zijn ster bevindt. Er zou dus leven kunnen voorkomen op de planeet.

Maar eerder meldden we al dat daar nog wel wat haken en ogen aan zitten. Een van de punten is dat Proxima Centauri een rode dwerg is. Dat wil zeggen: een klein, licht en zwak sterretje waar het een stuk kouder is dan op de zon. Een planeet moet zich dicht bij zo’n ster bevinden, wil hij warm genoeg zijn om water in vloeibare vorm te herbergen.

Gigantische vlam

Proxima b bevindt zich in deze bewoonbare zone, maar dat heeft ook zo zijn keerzijde: rode dwergen zijn geen kalme sterretjes. Ze kunnen enorme vlammen de ruimte in sturen, waarbij ze eventuele planeten overspoelen met röntgenstraling. Niet ideaal. En onderzoekers hebben nu bekendgemaakt dat ze een sterrenvlam, afkomstig van Proxima Centauri, op 24 maart 2017 hebben waargenomen.

Deze vlam, ontdekt met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), maakte de rode dwerg voor zo’n 10 seconden duizend keer helderder. Wat echter nog wel belangrijk is om te vermelden: ALMA vangt alleen maar lange golflengtes op. Straling met deze golflengte zendt Proxima Centauri niet veel uit, laat astronoom Ignas Snellen ons weten. “Op deze lange golflengtes zendt de ster misschien maar een miljoenste van zijn totale licht uit”, vervolgt hij. Dus wanneer de rode dwerg iets meer van deze straling uitstoot, zie je al vrij snel een piek.

Buitenaards leven

Blijft nog wel de vraag welke invloed deze stervlammen op het klimaat en leefbaarheid van Proxima b hebben. Om deze te beantwoorden, is meer onderzoek nodig. “Als de planeet bijvoorbeeld een enorm magneetveld zou hebben, zou het oppervlak wellicht redelijk zijn beschermd tegen de flares”, mailt sterrenkundige Daphne Stam (TU Delft). “Of een oceaan zou het waterleven tegen een flare kunnen beschermen.”

Maar willen we ontdekken of hij deze eigenschappen heeft, dan moeten we de planeet eerst beter leren kennen.

Bronnen: ArXiv.org, New Atlas

Beeld: Roberto Molar Candanosa / Carnegie Institution for Science, NASA/SDO, NASA/JPL

KIJK 3/2018Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier