Vleermuizen maken ‘vrienden’ in gevangenschap

Karlijn Klei

02 november 2019 09:00

vleermuizen

De band die vampiervleermuizen met elkaar opbouwen in gevangenschap, zou standhouden als ze weer losgelaten worden in het wild, schrijven onderzoekers. 

Het hebben van vrienden om je heen is belangrijk. En niet alleen voor ons primaten. Meer en meer onderzoek laat zien dat ook andere dieren relaties vormen die veel weghebben van vriendschap. De vampiervleermuis is daar een voorbeeld van. Deze bloedzuigende beestjes, zo schrijven onderzoekers van onder meer het Smithsonian Tropical Research Institute (STRI) in vakblad Current Biology, blijken in gevangenschap op vriendschap lijkende relaties te vormen die ook terug in het wild standhouden.

Lees ook:

Samenwerking

Ze mogen er misschien wat griezelig uitzien, de bloed drinkende vampiervleermuizen (Desmodus rotundus) zorgen goed voor elkaar. In gevangenschap blijken vrouwtjes zo hongerige soortgenoten te voeden, zelfs als ze niet aan elkaar verwant zijn.

Maar gebeurt dit ook in het wild, vroeg Gerald Carter, hoofdauteur van de nieuwe studie, zich af. Of is deze bijzondere samenwerking het gevolg van gevangenschap? Met andere woorden, zouden deze relaties standhouden als de vleermuizen konden gaan en staan waar ze wilden?

Sociaal contact

Om dit te achterhalen lieten de onderzoekers 23 vrouwelijke vampiervleermuizen, na bijna twee jaar in gevangenschap, weer los in hun natuurlijke leefomgeving in Panama. Om na te gaan met welke soortgenoten ze in het wild contact hadden, gebruikten de onderzoekers nieuw ontwikkelde nabijheidssensoren (Engels: proximity sensors).

Door deze elektronische rugzakjes – niet zwaarder dan een 5 cent muntje – op de testvleermuizen en een aantal wilde, controle-vleermuizen te bevestigen, brachten de onderzoekers het sociale netwerk van de vliegende beestjes in het wild in kaart.

De sensoren legden gedurende een ruime week, elke twee seconden het contact dat de dragers hadden vast. © Simon Ripperger/Ohio State University

Vriendschap?

Wat bleek? Hoewel de vleermuizen nu weer deel waren van een veel grotere groep, bleven ze trouw aan hun ‘testgenoten’. Ze vertoonden onderling meer social grooming, deelden meer voedsel en bleven bij elkaar in de buurt. Hoewel niet elke ‘vriendschap’ standhield, suggereert dat volgens de onderzoekers dat de sociale interacties die in gevangenschap geobserveerd werden, geen bijproduct van dat gevangenschap zijn.

“Het is te vergelijken met de vrienden die je maakt op de middelbare school”, vertelt Carter. “Als je geslaagd bent, en je ‘vrijkomt’ uit die gestructureerde omgeving, houd je dan contact met die mensen, of verlies je ze uit het oog? Dat heeft te maken met persoonlijkheid en de dingen die je samen hebt meegemaakt.”

Ecoloog Niels de Zwarte (Natuurhistorisch Museum Rotterdam), oud-voorzitter van de Vleermuiswerkgroep Nederland, is niet verbaasd over de resultaten. “Op elk vleermuiscongres komt wel iets aan bod over de sociale interacties tussen vleermuizen”, vertelt hij KIJK. “En ook in vleermuisopvanglocaties in Nederland ziet men die sociale band.” Die interacties zijn er veel, maar vaak mysterieus, vervolgt de ecoloog. “We snappen bijvoorbeeld niet altijd wat ze aan informatie overdragen. Maar dat ze het doen, is helder.”

Bronnen: Current Biology, Ohio State University, EurekAlert!1, 2

Beeld: Sherri en Brock Fenton (openingsbeeld), Simon Ripperger

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK