Vocht Homo sapiens toch niet met Homo erectus?

KIJK-redactie

12 juli 2011 09:00

Nieuw onderzoek lijkt erop te wijzen dat in Indonesië Homo erectus nooit heeft samengeleefd met onze soort, Homo sapiens. Dat was lange tijd wel de algemene opvatting binnen het vakgebied.

In het kader van het Solo River Terrace (SoRT)-project wordt vanaf 2004 in een afzettingslaag van een van de vele terrassen langs de Solo-rivier op Java onderzoek gedaan naar Homo erectus-fossielen. De gevonden beenderen zijn vermoedelijk tienduizenden jaren ouder dan eerdere vondsten van Homo erectus fossielen in het gebied. Ze worden geschat op een leeftijd van tussen de 143.000 en 550.000 jaar.

Het sediment dat de rivier jaarlijks afzet op de terrassen is al sinds de jaren dertig van de twintigste eeuw een schatkist voor onderzoek naar menselijke en dierlijke fossielen. In 1996 werden er elf schedelfragmenten van Homo erectus gedateerd op een leeftijd van maximaal 50.000 jaar. Homo sapiens stamt in Indonesië uit dezelfde periode en dat zou betekenen dat ze enkele duizenden jaren naast elkaar geleefd hebben.

Dit gegeven past goed in de populaire Out of Africa-theorie, die stelt dat Homo sapiens vanaf 125.000 jaar geleden uit Afrika emigreerde en tussen 60.000 en 40.000 jaar geleden concurrerende mensachtigen zoals de Neanderthaler en de Homo erectus elders op de wereld uiteindelijk de baas was. Deze hypothese staat echter op de tocht na de nieuwste analyses van het SoRT-project. Op de terrassen is nu veel meer bewijs dan in 1996 gevonden voor een juiste datering. Antropoloog Etty Indriati, die SoRT leidt: “Homo erectus heeft dus waarschijnlijk zijn habitat nooit gedeeld met de moderne mens.”

Een andere theorie over het ontstaan van de mens komt door de bevindingen wat meer in het licht: de Multiregional hypothesis. Deze houdt in dat de mensheid is geëvolueerd vanuit één mensachtige en gedurende de evolutie een verscheidenheid aan soorten heeft voortgebracht. Volgens deze theorie hebben verschillende mensachtigen niet met elkaar kunnen concurreren in een Darwinistische strijd om het voortbestaan.

Bronnen: PLoS One, PhysOrg.com, Popular Archaeology.com

Beeld: Gerbil/CC BY-SA