‘Vrachtschepen veroorzaken meer onweer’

Laurien Onderwater

26 september 2017 10:59

Het klinkt gek, maar volgens Amerikaanse onderzoekers is het echt zo: de uitlaatgassen van vrachtschepen veroorzaken meer onweersstormen op zee.

Het zullen vast en zeker mooie reizen opleveren, maar cruiseschepen braken enorm veel viezigheid uit. Net zoveel als 5 miljoen auto’s die dezelfde afstand zouden afleggen. Nu zijn er in totaal slechts 230 cruiseschepen, maar denk eens aan de 50.000 vrachtschepen die de oceanen bevaren en worden aangedreven met vuile stookolie. Niet alleen slecht voor mens en milieu, maar ook nog eens de veroorzaker van bijna twee keer zoveel onweer. Althans, dat is wat nieuw onderzoek van de University of Washington suggereert.

Drukke bende

Het onderzoeksteam kwam tot deze conclusie nadat ze bliksemslaggegevens, die in de afgelopen 12 jaar zijn verzameld, van het World Wide Lightning Location Network hadden bestudeerd. Toen werd duidelijk dat boven twee zeer drukke vaarroutes – door de Zuid-Chinese Zee en de Indische Oceaan – onweer bijna twee keer zo vaak voorkomt in vergelijking met rustige, aangrenzende gebieden met soortgelijke klimaten.

Allemaal zaadjes

Om te begrijpen hoe vrachtschepen tot meer onweer leiden, moeten de kleine deeltjes aanwezig in uitlaatgassen als zaadjes worden gezien. Om deze zaadjes gaat waterdamp condenseren, waardoor ze in wolkdruppels komen te zitten. In schone lucht zijn er niet veel zaadjes, maar normale wolkenelementen (zoals onderkoelde druppels of ijskristallen). Deze maken de wolkendruppels snel zwaarder met als gevolg dat ze in de vorm van regen naar beneden vallen.

Maar wanneer er sprake is van heel veel zaadjes, zoals boven drukke vaarroutes, dan vormen er ook heel veel kleine wolkendruppels. Deze druppels zijn licht en stijgen in de atmosfeer, bevriezen, en creëren vervolgens wolken die rijk zijn aan ijs. Dit leidt tot meer intense onweersbuien: bliksem komt alleen voor als wolken elektrisch geladen zijn, en dit gebeurt alleen als er veel ijskristallen zijn.

Geïsoleerd

Hoewel het onderzoek duidelijk laat zien dat vervuilende vrachtschepen voor meer onweer zorgen, waarschuwen de wetenschappers wel dat de hoge bliksemfrequentie niet alleen hieraan valt te wijten. Er zijn ook nog andere factoren die in acht moeten worden genomen.

Toch vindt Obbe Tuinenburg (Universiteit Utrecht) het een overtuigende studie. “Het leuke is dat de onderzoekers naar twee vrij geïsoleerde stukken oceaan kijken. Dan komt het verschil tussen de onweerfrequentie binnen de vaarroutes en daarbuiten er vrij goed uit. Verder is de invloed van land-zee contrasten hier niet zo groot, aangezien de gebieden vrij ver van land af liggen. Dat maakt het stuk Indische Oceaan en Zuid-Chinese Zee goede testgebieden voor dit onderzoek.”

Maar daar kleeft ook een nadeel aan. “Het is wel de vraag of dit een grote invloed heeft op de klimatologie van het omliggende gebied, aangezien deze vaarroutes maar een klein deel van het aardoppervlak vullen.”

De onderzoekers publiceerden hun bevindingen in Geophysical Research Letters.

Bronnen: Geophysicial Research Letters, ScienceAlert, New Scientist

Lees ook:

Cover Kijk 10Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!