Bij vier verwante insectensoorten hebben de mannetjes een soort vagina, terwijl de vrouwtjes een orgaan hebben dat lijkt op een penis.

Bij vier Braziliaanse insectensoorten uit het geslacht Neotrogala zijn de genitaliën omgekeerd, zo blijkt uit nieuw, Japans onderzoek: de mannetjes hebben een soort vagina en de vrouwtjes hebben een soort penis (die gynosoom wordt genoemd). De insectenvrouwen zijn volgens de onderzoekers de meest ‘macho’ vrouwen van alle diersoorten.

Voedzaam sperma

De onderzoekers denken dat de omkering evolutionair gedreven is door de voedselschaarste in de grotten waar de insecten leven. De dieren voeden zich met de karkassen van vleermuizen, die niet ruim voorhanden zijn. Het vrouwtje heeft echter nog een andere bron van voedingsstoffen. In het sperma van de mannelijke insecten zitten niet alleen zaadcellen, maar ook voedingsstoffen. Het is voor de insectenvrouwen daarom gunstig om zo veel mogelijk te paren. Ze zoeken actief naar een bedpartner en steken hun penis bij de mannetjes naar binnen, die het hele proces passief ondergaan.

70 uur seks

Mevrouw Insect laat haar partner niet zomaar gaan na een vluggertje. Als ze haar geslachtsorgaan heeft ingebracht, wordt het met stekels aan de mannelijke genitaliën verbonden. Die verbinding is zeer sterk; toen de onderzoekers probeerden twee copulerende insecten uit elkaar te trekken, werd het onderlijf van het mannetje van zijn bovenlijf gescheurd. De genitale koppeling bleef intact.

De onderzoekers denken dat de vrouw de stekels aan haar penis gebruikt om de man zo lang mogelijk vast te houden. Hoe langer de seks, hoe meer tijd ze immers heeft om voedingsstoffen van de man te ontvangen. De seks duurt bij deze dieren dan ook wel 40 tot 70 uur.

Twee porties sperma

Het vrouwelijke insect heeft nog een andere truc om zoveel mogelijk voedzame sperma te ontvangen. Het kanaal waardoor het sperma bij haar naar binnen komt, is in tweeën gedeeld; aan het eind daarvan bevinden zich twee opslagplaatsen. Zo kan ze twee porties sperma bewaren en dus twee keer zoveel voedingsstoffen ontvangen.

Bronnen: Current Biology, Cell Press via EurekAlert!

Beeld: Yoshizawa et al./Current Biology