De VS zijn naarstig op zoek naar een plek waar ze hun radioactieve afval kwijt kunnen. De ondergronds optie is afgeschoten, bovengronds lijkt de beste oplossing.

Een tijd geleden trok president Obama de stekker uit het Yucca Mountain-project, dat de oplossing voor het Amerikaanse afvalprobleem had moeten worden. Al het spul zou op een centrale plek, in een uitgeholde berg in Nevada, worden ondergebracht.

Het klonk als een goede oplossing, maar na verschillende jaren bleek Yucca Mountain toch niet zo’n geschikte plek. De kosten liepen steeds hoger op (in totaal heeft het de Amerikaanse belastingbetaler 9 miljard dollar gekost), berekeningen bleken niet te kloppen en het leek erop dat er in de opslagruimtes meer water naar binnen sijpelde dan men aanvankelijk had verwacht.

Het ontwerp voor het Yucca Mountain-project.

Intussen blijven de 104 Amerikaanse centrales nucleair afval produceren en dat wordt voorlopig opgeslagen in special koelbassins bij de verschillende centrales. Maar die beginnen aardig vol te raken en de ramp met de Japanse kerncentrale toonde aan dat zulke cooling ponds toch wel gevaarlijk kunnen zijn.

En dus denken de VS eraan om het afval in speciale containers, dry cask storage containers genaamd, bovengronds op te slaan. Het gekoelde afval wordt daarbij in een dubbelwandige stalen container gestopt, waarbij de ruimte tussen de twee wanden wordt gevuld met een inert gas. Vervolgens wordt het hele ‘pakket’ in beton gegoten en kan dan bijvoorbeeld in een bunker worden opgeslagen zodat ‘al terrorist’ er niet bij kan. De dry casks zouden bestand moeten zijn tegen overstromingen, tornado’s, extreem hoge temperaturen, aardbevingen en andere bedreigingen.

Het is aardig duur om al het Amerikaanse afval in dat soort containers onder te brengen. Dry cast containers kosten al 1 miljoen dollar per stuk en het nucleaire materiaal erin plaatsen nog eens 500.000 dollar per container. En dan moet er, idealiter, nog een fijn bom-, vliegtuig-, aardbeving-, raket- en overstromingsbestendig betonnen bouwwerk omheen.

Het Nederlandse afval kernafval, ongeveer een kuub per jaar, wordt overigens ook gewoon bovengronds opgeslagen. Het wordt eerst in Frankrijk in glas verpakt en vervolgens ondergebracht in een speciaal gebouw op het terrein van de COVRA bij Vlissingen.

Het terrein van de COVRA in Zeeland met in het midden het oranje gebouw waar het afval ligt opgeslagen. (Foto: COVRA)

Bron: New York Times

Beeld: Nuclear Regulatory Commission, LANL/LANS under US Department of Energy