Waarom de reuzeninktvis ogen als voetballen heeft

KIJK-redactie

17 maart 2012 13:00

Reuzeninktvis

De reuzeninktvis heeft natuurlijk al een maatje XXL an sich, maar zijn ogen zijn met een diameter van ongeveer 25 centimeter (iets groter dan een voetbal) al helemaal enorm. Ze stellen de glibberige giganten in staat om hongerige potvissen te spotten.

De ogen van een reuzeninktvis zijn de grootste ogen van het dierenrijk. Zweedse onderzoekers hebben nu een verklaring gevonden voor deze gigantische kijkers: in de duisternis van de diepe oceaan kan de reuzeninktvis potvissen op grote afstand zien, die de grote weekdieren op hun menu hebben staan.

Voor ogen geldt over het algemeen: hoe groter ze zijn, des te meer je ziet. Case closed, denk je misschien, maar zo makkelijk is het niet. De Zweden hebben namelijk uitgerekend hoe groot ogen moeten zijn om in de diepzee dingen te kunnen zien. Die grootte verschilt met wat je precies wilt zien. Als hongerig weekdier is dat over het algemeen voedsel. Maar dat voedsel is doorgaans kleiner dan de jager. En daar heb je niet zulke grote ogen voor nodig. Niet groter dan een sinaasappel, in het geval van de reuzeninktvissen.

Het ontwikkelen van grotere ogen dan strikt noodzakelijk is, kost meer energie. Dus waarom heeft de reuzeninktvis dan zulke joekels? Ook de Zweden worstelden met die vraag, en middels een wiskundig model hebben ze berekend wat de voordelen zijn van grote ogen onder water. De onderzoekers concluderen dat dit alleen maar zin heeft wanneer je iets wilt zien dat groter is dan jij. Veel groter, zoals een op jou jagende potvis.

Blijft nog het probleem over van licht. In de diepzee is daar niet veel van. Dus zie je sowieso niets, of het nu dichtbij, ver weg, groot of klein is. Dat probleem wordt opgelost door bioluminuscentie, het proces waarbij bepaalde algen en bacteriën licht uitstralen nadat ze door elkaar zijn geschud. Door bijvoorbeeld een passerende potvis.

Bron: Current Biology, Universiteit Lund via EurekAlert!

Beeld: Karen Kay/CC BY 2.0