Waarom poept de luiaard op de grond?

André Kesseler

22 januari 2014 16:00

Het lijkt op een voorzet voor een flauwe grap, maar er is wel degelijk serieus, net afgerond onderzoek gedaan naar het poepgedrag van luiaards.

Het lijkt zo’n gedoe. Een luiaard, toch al niet zo’n vlot beest, moet helemaal uit de boom kruipen om ergens op de grond een plekje te zoeken om te poepen. Je zou zeggen, blijf hangen en poep lekker een eind van je af. Toch doet hij dat niet. En met een goede reden.

Motten en algen

Amerikaanse onderzoekers onder leiding van ecoloog Jonathan Pauli van de Universiteit van Wisconsin-Madison bekeken het poepgedrag van de drievingerige luiaards (zoals de Bradypus tridactylus). Pauli: “Onze theorie was dat de drievingerige luiaards naar beneden klimmen omdat ze daar op een of andere manier op het gebied van voeding voordeel van hebben.”

De drievingerige luiaards werken eigenlijk alleen maar bladeren naar binnen. Daar moeten ze heel veel van eten om er voldoende voedingsstoffen uit te kunnen halen. Maar de onderzoekers hebben nu ontdekt dat ze in hun vacht een klein ecosysteempje van motten en algen onderhouden waar ze extra voeding uit kunnen halen. En het poepen op de grond is daarvoor van belang.

Hoe zit dat? Pauli en zijn mensen denken dat, als de luiaard heeft gepoept, de motten snel uit zijn vacht kruipen om eitjes in de verse mest te leggen. Als die uitkomen, vliegen de jonge motten omhoog de boom in en nestelen zich vervolgens in de vacht van de dieren.

9092_-_Milano_-_Museo_storia_naturale_-_Diorama_-_Bradypus_trydactilus_-_Foto_Giovanni_Dall'Orto_22-Apr-2007

Het is nog niet helemaal duidelijk hoe de ‘samenwerking’ tussen de motten en de algen precies verloopt. Het zou kunnen dat dode motten in de vacht een voedingsbodem worden voor nieuwe algen. Maar het kan ook zijn dat de jonge motten een beetje poep meeslepen waar de algen in de vacht dan weer van leven.

Camouflage

Uit onderzoek naar hun maaginhoud blijkt in elk geval wel dat de drievingerige luiaards, hangend in de boom, de algen uit hun vacht pulken en opeten. Algen bevatten de nodige vetten en vormen dus een welkome aanvulling op het menu. Bovendien lijken ze ervoor te zorgen dat de dieren beter zijn gecamoufleerd als ze in de bomen hangen, en daardoor minder gemakkelijk ten prooi vallen aan allerlei jagers.

Kortom: de drievingerige luiaard is eigenlijk een heel ecosysteem op zich. En dat wordt in stand gehouden doordat hij de moeite neemt om netjes naar beneden te gaan om te poepen.

Bronnen: Proceedings of the Royal Society BLiveScience

Beeld:  Natural History Museum MilanGiovanni Dall’Orto/CC BY SA 2.5, Stefan Laube (Tauchgurke)