Wetteksten zijn lang, saai en niet zelden onbegrijpelijk. Waarom is dat eigenlijk zo?

Vragensteller Benjamin Hofstede heeft een punt. Want als wetten voor iedereen gelden, moeten ze dan niet zo worden opgeschreven dat iedereen ze kan begrijpen?  Dat is vaak niet zo. En soms denk je dat ze duidelijk zijn, maar als je vervolgens leest hoe rechters de wet toepassen, dan blijkt het toch anders te gaan. Dat heeft verschillende oorzaken.

Allereerst wil de wetgever met een wet alle mogelijke gevallen afdekken. Als je zegt: “iemand verwonden is verboden”, dan zou een chirurg niet meer mogen opereren, want hij snijdt immers met een mes in zijn patiënt. Dus dan moet er een bijzin bij die zegt “tenzij er een goede reden is”. En zo zijn er veel meer situaties die er niet onder moeten vallen. Is iemand vergiftigen bijvoorbeeld ook ‘verwonden’? Het gevolg van als die mitsen en maren is een heel lang artikel.

Daarbij komt dat de wereld continu verandert. In onze Grondwet staat bijvoorbeeld dat er briefgeheimen en telegraafgeheimen zijn. Maar de wet werd lang voordat internet bestond opgesteld en en dus komt e-mail er niet in voor. Er zijn nu plannen om daar ‘communicatiegeheim’ van te maken, om zo alle communicatie af te dekken. Maar is een gesprek dat je in de bus hoort dan ook geheim?

Tot slot zijn rechters en advocaten specialisten en die hebben zo hun eigen jargon. Voor mensen in het vak is dat handig, maar het is voor een buitenstaander moeilijker om te begrijpen wat ze precies bedoelen.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijk.nl!

Tekst: Arnoud Engelfriet