Met behulp van radar zou een groep astronomen een meer met vloeibaar water onder het Mars-ijs hebben ontdekt. Groot nieuws of valt dat wel mee?

Het is al jaren duidelijk dat Mars vroeger (lees: vier miljard jaar geleden) flinke hoeveelheden water bevatte, maar sindsdien bekendstaat als een bevroren planeet. Nu meent een groep onderzoekers toch weer bewijs te hebben voor een groot reservoir met vloeibaar water dat zich onder de poolkappen van de rode planeet bevindt.

Lees ook: Bodem van Mars bevat organische moleculen

MARSIS

Het waterreservoir strekt zich uit over een lengte van 20 kilometer, schrijven de wetenschappers. De ontdekking is gedaan met het Mars Express-ruimtevaartuig met behulp van het MARSIS-instrument, een afkorting voor Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding.

MARSIS zendt radarpulsen die het oppervlak en de ijskappen van Mars binnendringen en meet hoe de radiogolven zich voortplanten en vervolgens weerkaatsen naar het ruimtevaartuig. De weerkaatsingen geven wetenschappers informatie over wat zich onder de oppervlakte bevindt.

Tussen mei 2012 en december 2015 gebruikten onderzoekers MARSIS om de regio Planum Australe, gelegen in de zuidelijke ijskap van Mars, te onderzoeken. Met de verkregen gegevens brachten ze een gebied in kaart met een zeer scherpe verandering in het bijbehorende radarsignaal, ongeveer 1,5 kilometer onder het oppervlak van het ijs en ongeveer 20 kilometer zijwaarts.

Zout meer

Het radarprofiel van dit gebied is vergelijkbaar met dat van meren met vloeibaar water onder de Antarctische en Groenlandse ijskappen op aarde, wat de onderzoekers doet suggereren dat er op deze locatie op Mars een subglaciaal meer is.

Dat het water vloeibaar, en niet bevroren is, komt volgens de onderzoekers door het feit dat de zouten magnesium, natrium en calcium in het water zijn opgelost, waardoor er pekel wordt gevormd. Samen met de druk van het bovenliggende ijs verlaagt dit het smeltpunt, waardoor het meer vloeibaar blijft.

Europa

In het persbericht wordt gesproken over ‘het leveren van een oplossing voor het jarenlange debat over of er al dan niet vloeibaar water aanwezig is op de rode planeet’. Hebben we hier te maken met een doorbraak? Absoluut niet, zegt aard- en marswetenschapper Maarten Kleinhans (Universiteit Utrecht). “We weten allang dat er vloeibaar water was en is, en zelfs ongeveer wanneer en waar al dat vele water van vroeger nu is.”

De zoektocht naar vloeibaar water op Mars is al geruime tijd een ware hype. Waarom? Omdat de aanwezigheid van water automatisch (en niet geheel terecht) zou betekenen dat er leven mogelijk is op de planeet. Kleinhans: “Die kansen op leven zijn hier zoveel kleiner door het hyperzoute en stervenskoude milieu dat ik er erg sceptisch van word en er koel onder blijf.”

“Als ik naar leven wilde zoeken, begon ik niet hier”, vervolgt Kleinhans. “Ik zou de maan Europa bij planeet Jupiter een grotere kans geven, omdat – als het daar ontstaan is – dat leven daar waarschijnlijker ook nog steeds is, terwijl de geologische geschiedenis van Mars er vooral een is van 3,5 miljard jaar afkoelen en opdrogen tot een plek waar geen micro-organisme dood gevonden wil worden. Dat is een mooi groot contrast met Ruimteschip Aarde.”

Bronnen: Science, AAAS via EurekAlert!

Beeld: Marco Lap, NASA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!