Meer dan veertig jaar geleden voorspelde Gordon Moore dat het aantal componenten op computerchips elke twee jaar zou verdubbelen. Tot nu toe weet de computerindustrie daar aardig aan te voldoen. Maar volgens veel deskundigen is het eind van deze razendsnelle vooruitgang in zicht. Hebben de doemdenkers gelijk?
Stel dat een of andere futuroloog voorspelt dat waar je nu in een vliegtuig met 900 kilometer per uur naar je vakantiebestemming vliegt, je dat over twee jaar met 1800 kilometer per uur zult kunnen doen, over vier jaar met 3600 kilometer per uur, over zes jaar met 7200 kilometer per uur, enzovoort. Zo iemand verklaar je voor gek; met geen mogelijkheid kan de luchtvaart zulke sprongen maken. In de computerwereld is er echter net zo’n voorspelling, die al decennialang behoorlijk goed klopt met de werkelijkheid: de wet van Moore.
Wet van Moore
Deze wet, of misschien eerder een vuistregel, is vernoemd naar Gordon Moore, een van de oprichters van chipfabrikant Intel. In 1965 stelde hij dat het aantal transistors op een chip elk jaar verdubbelt. Oké, dat bleek wat al te optimistisch: in 1975 later moest Moore zijn inschatting bijstellen tot een verdubbeling per twee jaar. Maar dat tempo bleek de computerindustrie vervolgens heel goed bij te kunnen benen. Chips werden, sinds Moore zijn wet bedacht, krachtiger in een tempo waar andere takken van de industrie alleen maar van kunnen dromen.
Alleen, zo roepen deskundigen, het eind komt in zicht. Het wordt steeds moeilijker om nóg meer transistors op een chip te proppen. Ook Moore zelf behoort tot dat kamp: in 2007 voorspelde hij dat zijn wet het nog zo’n tien tot vijftien jaar zou uithouden – wat zou betekenen dat hij elk moment de geest kan geven. Is dat inderdaad zo? En zo ja, worden computers dan vanaf een bepaald moment simpelweg niet meer sneller? Of kunnen we dan terecht bij andere technieken?
Dit is het begin van het artikel ‘De wet van meer’ te vinden in KIJK 8/2019. Deze editie ligt in de winkel vanaf 18 juli tot en met 21 augustus.
Meer informatie:
- YouTube: Seeker: Moore’s Law Is Ending… So, What’s Next?
- NEMO Kennislink: De wet van Moore is dood
- de Volkskrant: Chips kunnen nauwelijks kleiner. En nu?
- NU: De Wet van Moore klopt na 50 jaar nog steeds: computers worden sneller
Tekst: Jean-Paul Keulen
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!