Zebravinken trekken jongetjeskuikens voor

KIJK-redactie

19 augustus 2011 09:00

Mannelijke kuikens van zebravinken worden behoorlijk beter gevoed dan vrouwelijke. Moedervogels zijn de hoofdschuldigen.

Dat blijkt uit onderzoek waarbij 28 nesten werden gefilmd. Daarbij is 9000 keer vastgelegd hoe de vinken hun nest vol jongen voedden. Onderzoekers analyseerden de beelden en hielden nauwgezet bij wanneer en hoe de jongen werden gevoed. Uit de beelden bleek onder andere dat hoe langer de jongen in het nest zitten, hoe harder ze vragen om hun eten door te piepen en hun snavels wijd open te houden.

Maar dat geschreeuw heeft voor de kuikens op den duur niet meer het gewenste effect. Wanneer ze pas geboren zijn, krijgen de vogels die het hardst roepen wel het meest, maar naar verloop van tijd verandert dat. Als het geroep om eten luider en intenser wordt, wordt het geslacht van de kuikens de bepalende factor voor de verdeling van het voedsel. Mannetjesvogels gaven weliswaar de mannelijke en de vrouwelijke kuikens evenveel te eten, maar vrouwtjes voerden duidelijk de mannelijke kuikens meer dan de vrouwelijke.

De resultaten zijn verrassend, omdat biologen er tot nog toe van uit gingen dat de vogels geen verschil kunnen zien tussen mannetjes- en vrouwtjeskuikens. Mensen kunnen een mannelijk en een vrouwelijk kuiken immers niet uit elkaar houden. Ian Hartley, bioloog aan de Universiteit van Lancaster: “Het zou kunnen zijn dat de vogels ultraviolette straling kunnen zien, die voor mensen met het blote oog onzichtbaar is. Of de kuikens maken heel subtiel een verschillend geluid, dat wij mensen nauwelijks kunnen horen.”

Voor de constatering dat vrouwtjes hun zoons voortrekken, zijn diverse evolutionaire verklaringen te verzinnen. Hartley geeft er een: “Vrouwtjes zoeken een sterk mannetje, want het is zijn taak om het nest en de jongen te beschermen.” Sterke mannetjes zijn dus meer in trek bij de vrouwtjes. “Het hebben van sterke zoons vergroot waarschijnlijk de kans voor een vrouwtjeszebravink op het doorgeven van haar genen”, aldus de bioloog.

Bronnen: Behavioral Ecology and Sociobiology, PlanetEarth Online via PhysOrg.com

Beeld: zebravinkenpaartje met links het vrouwtje, rechts het mannetje. Luis Miguel Bugallo Sánchez/CC BY-SA