De zeebeving en tsunami die dit jaar Japan teisterden, zijn ook de oorzaak van het ontstaan van twee grote ijsbergen bij Antarctica. Wetenschappers keken live vanaf de eerste rang mee via satellieten.

Voor het eerst zijn wetenschappers van de NASA getuige geweest van het ontstaan van ijsbergen ten gevolge van een door een zeebeving veroorzaakte tsunami. Toen Japan afgelopen maart door deze laatste ramp werd getroffen, haastten de wetenschappers zich om met een satelliet Antarctica te observeren. Hoewel het bewolkt was, konden de onderzoekers zien dat er een enorme ijsschots van het continent afbrak. Beelden van een satelliet die door middel van warmtesensors door het wolkendak kan kijken, lieten nog beter zien hoe de ijsbergen ontstonden.

Van de tsunami zelf was bij Antarctica nauwelijks iets te merken. De trilling legde meer dan 13.000 kilometer af en de golven waren bij de ijzige kust op het hoogtepunt nog maar een centimeter of dertig hoog. Maar doordat de golfslag meer dan 160 uur met dezelfde frequentie aanhield, resoneerde het ijs en braken enorme stukken af. Samen zijn de ijsbergen ongeveer twee keer zo groot als het New Yorkse eiland Manhattan.

“Zo zien we maar weer dat de systemen van de aarde allemaal met elkaar in verbinding staan”, zegt Douglas McAyael, een van de betrokken wetenschappers. “Tektonische activiteit zorgt er indirect voor dat er ijsbergen ontstaan aan de andere kant van de wereldbol.” Op zich is dat geen nieuws – al in 1868 werd dit bedacht door Chileense marineofficieren – maar nu is er voor het eerst hard bewijs gevonden voor de theorie dat ijsbergen van continentaal ijs kunnen afbreken door golfslag met een bepaalde frequentie.

Bronnen: NASA, Journal of Glaciology

Beeld: Josh Landis/CC BY-SA