Biologen claimen dat er op dit moment een massa-uitsterving op aarde aan de gang is. Maar niet iedereen is overtuigd.
Zo’n 65 miljoen jaar geleden vond de vijfde en laatste massa-extinctie plaats, een gebeurtenis waarbij meer dan drie kwart van de soorten uitstierf, waaronder de dino’s. Nu claimen Paul Ehrlich en zijn collega’s in Science Advances dat het leven op aarde afstevent op de zesde massa-uitsterving. En dat zou de mensheid, de grootste veroorzaker van de uitsterving, weleens duur kunnen komen te staan.
Drie mensengeneraties
De onderzoekers spitsten zich toe op de snelheid waarmee gewervelde dieren, waar onder andere zoogdieren, reptielen en amfibieën toe behoren, uitsterven. Allereerst berekenden ze uit fossiele data de snelheid waarmee soorten normaal gesproken uitsterven. Hieruit bleek dat elke honderd jaar twee van de 10.000 gewervelde soorten afscheid moeten nemen van de aarde. Een snelheid die volgens de wetenschappers twee keer zo hoog lag als in andere studies was vermeld.
Vervolgens bepaalden ze de uitstervingssnelheid van de laatste jaren, met behulp van data van de IUCN, en vergeleken dit getal met de hiervoor berekende snelheid. Dit liet een verontrustend fenomeen zien: de extinctie zou meer dan 100 keer rapper plaatsvinden dan je zou verwachten onder normale omstandigheden. De onderzoekers claimen dat 41 procent van alle amfibieën en 26 procent van de zoogdieren het loodje zal leggen als het met deze tred door gaat.
Zo’n enorme vermindering in soortenaantal zal volgens de wetenschappers ook grote gevolgen hebben voor ons; vooral als de bestuivers zoals de honingbij uitsterven. Binnen drie generaties zouden we hier flinke last van krijgen, meldden ze.
“Onheilsprofetieën”
Paleontoloog aan de Vrije Universiteit Jan Smit stoort zich aan deze laatste uiting van de biologen. “Er wordt meteen een alarmistisch toontje aan toegevoegd dat de mensheid direct zou worden bedreigd als deze extinctie doorzet”, mailt hij. “Voorlopig zijn alleen de exotische verdwenen vertebraten [gewervelden] genoemd, de andere 66.000 soorten niet.”
Verder twijfelt de paleontoloog aan de inschattingen, omdat het onmogelijk is om te weten welke diersoorten er allemaal waren. “Het verlies van enkele tientallen soorten is vermoedelijk niet in de fossielen terug te vinden”, vertelt hij.
Ook Ronald Veldhuizen, bioloog en onze nieuwe columnist die elke maand een wetenschapsmythe onderuitschopt, is sceptisch. “Paul Ehrlich staat bekend om zijn onheilsprofetieën. In de jaren zestig zei hij dat de mensheid binnen twintig jaar een ernstige catastrofe zou meemaken, omdat de wereld niet meer dan 4 miljard mensen zou aankunnen. De meeste voorspellingen van hem toen zijn niet uitgekomen. De vraag is of hij nu weer te hard op zijn trommel slaat.”
Bronnen: Science Advances, The Guardian, Science Alert