Zijn er sterren buiten sterrenstelsels?

kijkmagazine

23 juli 2012 09:00

Sterrenstelsel NGC 1300

Het heelal is gevuld met sterrenstelsels, die op hun beurt zijn opgebouwd uit enorme aantallen sterren. Maar zijn er ook sterren die níet tot zo’n stelsel behoren; die in plaats daarvan eenzaam de onvoorstelbaar grote leegtes tússen de sterrenstelsels doorkruisen?

Ja, zo weten we sinds 1997. Toen vond ruimtetelescoop Hubble een grote hoeveelheid van dit soort stellar outcasts in de Virgocluster, een groep van circa tweeduizend sterrenstelsels hier zo’n 60 miljoen lichtjaar vandaan. Waarschijnlijk zijn sterren van dit type – die sindsdien ook op andere plekken zijn waargenomen – wel ooit in een sterrenstelsel ontstaan. Maar op een gegeven moment werden ze de intergalactische ruimte in geslingerd, bijvoorbeeld toen hun stelsel op een andere botste.

Daarnaast kunnen sterren een sterrenstelsel uit geschoten worden door een superzwaar zwart gat. We spreken dan van zogenoemde hypervelocity stars. Tot voor kort waren er alleen een aantal van dit soort sterren waargenomen die zich nog in ons eigen sterrenstelsel bevonden, de Melkweg. Onlangs meldden astronomen van de Vanderbilt-universiteit echter dat ze 677 sterren hadden geïdentificeerd waarvan een deel hypervelocity stars zouden kunnen zijn die de Melkweg al hebben verlaten.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijk.nl!

Beeld: NASA, ESA, and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)