Van alles spoelen we door de gootsteen, en de waterzuiveringsinstallatie haalt wel weer uit het water wat er niet in thuishoort, denken we. Maar die vlieger gaat niet altijd op, met als gevolg dat metalen, mineralen en medicijnresten ons milieu vervuilen. Reden voor onderzoekers om te werken aan methodes om ook die stoffen uit het water te halen – en soms zelfs te hergebruiken.

Kijk maar eens naar wat je zelf zoal door de gootsteen spoelt. Tandpasta, shampoo, melk die over datum is, koude koffie. Anderen (jij niet, natuurlijk) dumpen zelfs zonder erbij na te denken frituurvet en overtollige medicijnen in de gootsteen. En dan zijn privépersonen niet bepaald de enige vervuilers: een hoop afvalstoffen komen in het riool terecht vanuit fabrieken en boerderijen.

Rioolwaterzuiveringen filteren eerst het grofste vuil uit het afvalwater, waarna het overgrote deel van het restvuil bezinkt tot een laag slib. Het water stroomt vervolgens naar een andere tank, waar bacteriën de laatste resten urine, poep en andere organische stoffen afbreken, waarbij ook slib achterblijft. De meeste rioolwaterzuiveringen verbranden het slib en sluizen het water door naar sloten en kanalen. Drinkwaterbedrijven zuiveren dit oppervlaktewater verder tot het brandschone water dat uit de kraan stroomt.

Hoewel het waterzuiveringssysteem in Nederland goed werkt, krijgen we nog niet alle vervuilende stoffen te pakken; betere analysetechnieken maken meer stoffen aantoonbaar die na de zuivering in het water achterblijven. Gelukkig meestal in extreem lage concentraties die voor mensen geen gevaar vormen, maar die voor dieren en het milieu wel degelijk bedreigend kunnen zijn. Bovendien gaat het soms om stoffen die nog prima bruikbaar zouden zijn, als we ze konden isoleren. Hoog tijd dus om ook deze afvalresten uit het vuilwater te halen.

Dit is het begin van het artikel ‘Vuilvissen’ te vinden in KIJK 7/2019. Deze editie ligt in de winkel vanaf 20 juni tot en met 17 juli.

Meer informatie:

• RIVM: Geneesmiddelen en waterkwaliteit
• KWR: Terugwinnen van metalen uit water, slib en vliegas
• Biomaatschappij: Recyclen met afvalwater

Tekst: Renée Moezelaar

Openingsbeeld: iStock/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!