Opmerkelijk: Altar Stone van Stonehenge komt niet uit Wales maar Schotland

Tim Tomassen

14 augustus 2024 17:05

De Altar Stone van Stonehenge ligt onder twee grotere sarsen stenen.

De Altar Stone ligt onder twee grotere sarsen stenen. Beeld: Nick Pearce/ Aberystwyth University.

Nieuw onderzoek wijst uit de 6 ton wegende Altar Stone van Stonehenge niet uit Wales komt, maar helemaal vanuit Schotland.

De grootste stenen in Stonehenge, de sarsens, wegen gemiddeld 25 ton. Deze giganten komen uit West Woods, op zo’n 25 kilometer van het monument. De kleinere – maar nog steeds grote – bluestones wegen enkele tonnen en komen uit Preseli Hills in het westen van Wales, op 225 kilometer afstand. Tenminste, zo staat dat in alle toeristenboekjes. Onderzoekers twijfelen al een tijdje aan de oorsprong van de grootste bluestone: de Altar Stone.

Deze zandsteen is 5 meter lang, 1 meter breed, 50 centimeter hoog en weegt 6 ton. Britse en Australische wetenschappers hebben nu ontdekt dat de Alter Stone inderdaad niet uit Wales komt, maar helemaal uit Schotland. Dat betekent dat de steen zo’n 5000 jaar geleden over een afstand van minstens 750 kilometer is vervoerd. Ze schrijven over hun vondst in het gerenommeerde tijdschrift Nature.

Lees ook:

Vingerafdruk van de Altar Stone

De onderzoekers kwamen hier achter door de leeftijd en chemische samenstelling van mineralen in de Altar Stone te analyseren. Zo maakten ze een soort chemische vingerafdruk die ze konden vergelijken met andere stenen.

En zoals de onderzoekers al vermoedden, kwam die niet overeen met de andere bluestones uit Wales. De zoektocht ging dus verder en tot hun verbazing bleek de vingerafdruk wel goed te matchen met stenen uit Noordoost-Schotland. De precieze locatie kunnen ze nog niet vaststellen.

Per boot verscheept?

Deze vondst roept meteen twee vragen op: waarom en hoe is de Altar Stone over een afstand van minstens 750 kilometer naar Stonehenge verplaatst?

Hoewel het huidige onderzoek daar geen antwoord op kan geven, vermoeden de onderzoekers dat de steen per boot is vervoerd. Zelfs met hulp van lastdieren zou het namelijk moeilijk zijn om de grote en zware steen over land te vervoeren – rivieren, bergen en het dichtbeboste landschap vormden toen in die tijd flinke obstakels.

En als de Altar Stone inderdaad per boot is verscheept, zou dat volgens de onderzoekers betekenen dat Groot-Brittannië 5000 jaar geleden een groter handelsnetwerk en een complexere samenleving had dan gedacht.

Bronnen: Nature, Curtin University via EurekAlert!, English Heritage

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 


Meer Science