Een expeditieteam in Indonesië heeft een ‘verdwenen’ eierleggend zoogdier gespot. Het dier was sinds 1961 niet meer gezien.

Met stekels als een egel, poten als een mol, en een snuit als een miereneter ziet Zaglossus attenboroughi er vreemd uit. Het eierleggende zoogdier (een vachtegel) is vernoemd naar de beroemde Britse bioloog en documentairemaker Sir David Attenborough. Het dier was al meer dan zestig jaar niet gezien maar is nu vastgelegd met een wildcamera van Expedition Cylclops in Indonesië.

Lees ook:

• Uitgestorven vis in de Noordzee blijkt springlevend
• Deze vijf dieren waren ‘uitgestorven’ maar zijn toch weer gevonden

Uitgestorven?

De Nederlandse botanist Pieter van Royen bemachtigde in 1961 op Nieuw-Guinea de resten van een vachtegel en liet die onderbrengen in het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie (nu Naturalis). In 1998 werd pas duidelijk dat dit exemplaar een nog onbekende soort was. Het was tot voor kort de enige officiële waarneming van de Attenborough vachtegel.

Because in this room is the preserved skin of David Attenborough's long-beaked echidna. No other museum or scientific collection has one. Until this Sunday, we knew it as the only evidence that this species ever existed. pic.twitter.com/QAfFPuN41Y

— Naturalis Biodiversity Center (@Naturalis_Sci) November 10, 2023

Vachtegels zijn enorm mensenschuw en zijn vooral ’s nachts actief, waardoor ze moeilijk te vinden zijn. Maar zestig jaar is wel een erg lange tijd om niet gezien te worden, dus vreesden sommige wetenschappers dat de soort was uitgestorven. Toch kwamen er berichten vanuit de regio die hoop gaven dat de vachtegel nog steeds door het Cyclops-gebergte op Nieuw-Guinea wandelt.

Er bestaan slechts drie vachtegelsoorten en die zijn samen met de nauw verwante mierenegel en het vogelbekdier de enige zoogdieren die eieren leggen. Ze zijn niet verwant aan egels.

Levensgevaarlijke expeditie

Om fotografisch bewijs van de dieren te verzamelen, werkte het team van Expedition Cyclops, bestaande uit een Indonesische NGO, internationale onderzoekers, studenten van een lokale universiteit en leden van de gemeenschap van het Indonesische dorp Yongsu Sapari, samen aan een uitdagende expeditie.

Teamleden plaatsten tachtig wildcamera’s in de tropische regenwouden van het Cyclops-gebergte. Dat was niet eenvoudig; de regio staat ook wel bekend als de ‘Groene Hel’. De onderzoekers moesten in de hitte steile bergen beklimmen, werden geteisterd door (malaria)muggen, en moesten een grot uitvluchten na een aardbeving. Tijdens de expeditie brak een van de onderzoekers zijn arm en een ander had anderhalve dag een bloedzuiger aan zijn oog hangen voordat die in een ziekenhuis kon worden verwijderd.

Raak op de laatste dag

Na een maand lang ploeteren hadden ze nog steeds geen foto van de vachtegel bemachtigd. Maar op de laatste dag, toen ze hun laatste camera gingen ophalen, was het toch nog raak. Op de SD-kaart stonden beelden die bewijzen dat de Attenborough vachtegel nog steeds op de berg leeft.

Naast de vachtegel heeft het team ook een hoop andere ontdekking gedaan. Ze vonden bijvoorbeeld een aantal nieuwe insectensoorten, zagen de Mayrs honigeter (een zangvogel) die al sinds 2008 niet meer gezien was, en ontdekten een nieuw geslacht garnalen dat op het land leeft. De onderzoekers hebben ook 75 kilogram stenen verzameld voor een geologische analyse. Daarmee hopen ze de vorming van het Cyclops-gebergte te bestuderen.

In de video hieronder zie je de videobeelden van de Attenborough vachtegel.

Bronnen: University of Oxford, Smithsonian Magazine

Beeld: University of Oxford/Expedition Cyclops

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!