Beerdiertje ‘verandert in glas’ tijdens droogte

Naomi Vreeburg

17 maart 2017 16:00

beerdiertje

Wat te doen als er nauwelijks water in de buurt is? Dan bescherm je je lichaam met een glazen omhulsel.

Extreme hitte, extreme kou, uitdroging en zelfs het vacuüm van de ruimte: het beerdiertje biedt al deze omstandigheden het hoofd. En hoe het beestje dit precies voor elkaar krijgt, is niet helemaal bekend. Maar langzaam wordt dit mysterie ontrafeld. Onderzoekers van de University of North Carolina hebben een uniek eiwit ontdekt dat het beerdiertje helpt te overleven in tijden van extreme droogte.

Glazen beerdiertje

Het eiwit waar het om gaat en wat de onderzoekers nu aanduiden met tardigrade-specific intrinsically disordered protein (TDP) vervangt het water in het lichaam van het beerdiertje in droge periodes door een glasachtige matrix. De delen in het lijfje die geen schade mogen ondervinden van de droogte, zoals membranen en bouwstenen van het DNA, worden opgeslokt in de openingen van deze matrix. Zo zijn ze goed beschermd tegen uitdroging.

Tot deze conclusie kwamen bioloog Thomas Boothby en zijn team na het genoom van het beerdiertje te hebben onderzocht. In droge omstandigheden waren de genen die het eiwit ‘aanzetten’ erg actief, maar in extreme hitte of kou niet. Dat betekent dat de beerdiertjes voor deze omstandigheden andere genen gebruiken. Blijven ze toch nog mysterieus.

Gewassen

Ontzettend interessant natuurlijk om te weten dat de dieren langzaam in glas veranderen bij uitdroging, maar kunnen we nog meer met deze informatie? Jazeker, denken Boothby en zijn collega’s. De ontdekking kan gewassen helpen droogte te weerstaan. De onderzoekers willen de TDP-genen tijdens een volgend experiment inbrengen bij verschillende planten om te zien of de gewassen ook profiteren van het eiwit.

Vorig jaar kwam het beerdiertje ook groot in het nieuws, nadat Japanse wetenschappers erin waren geslaagd een bevroren exemplaar na 30 jaar weer tot leven te wekken. Fascinerende beesies!

Bronnen: Molecular Cell, Ars Technica, Wired