Zielig plantje in je vensterbank? Dan lijdt hij vast aan stress. Beetje meer licht, beetje meer Pokon en hij knapt weer op. Maar wat als gewassen in een heel landbouwgebied niet groeien door stress? Hoogleraar plantencelbiologie Christa Testerink zoekt naar een oplossing.
Wat voor invloed heeft stress op een plant?
Het zorgt er over het algemeen voor dat hij kleiner blijft. Dat klinkt logisch: als meer energie naar het bestrijden van de stress gaat, blijft er minder energie over om te groeien. Maar het is ook een bewuste reactie van de plant: die ‘kiest’ ervoor om minder te groeien. Een plant herprogrammeert zijn cellen namelijk zo dat hij goed op stress kan reageren. Het soort stress waar de plant mee te maken krijgt, beïnvloedt welke cellen hij herprogrammeert en welke reacties dat oplevert.
Kun je hier een voorbeeld van geven?
Planten die bijvoorbeeld last hebben van te veel zout in de bodem stoppen onmiddellijk met groeien boven de grond. Maar onder de grond groeien de wortels vervolgens zo ver mogelijk van de zoutbron af, om te voorkomen dat het mineraal de plant binnendringt. Een plant die last heeft van droogte, investeert zijn energie in het verkrijgen van water. Ook dit zie je vaak terug in het uiterlijk van de planten: ze krijgen kleinere blaadjes en laten hun wortels juist zo diep mogelijk groeien, om water dat mogelijk nog in de bodem zit te bereiken.
Welke vorm van stress onderzoeken jullie?
In ons onderzoek kijken we specifiek naar zout. Een teveel aan zout in de bodem is een van de meest voorkomende stressfactoren voor planten. Veel planten kunnen ‘natuurlijk zout’ namelijk niet goed onderscheiden van kalium. Kalium gebruikt een plant onder andere om betere en lekkerdere vruchten te maken en zijn weerbaarheid tegen ziektes te vergroten. Zout komt via dezelfde route binnen, maar legt allerlei processen stil, waaronder de fotosynthese. Gelukkig is er een aantal planten dat zout goed buiten kan houden. En daarvan willen we beter begrijpen hoe ze dat doen.
Dit is een fragment uit het interview te vinden in KIJK 12/2017. Deze editie ligt in de winkel vanaf 16 november tot en met 13 december.
Je kunt het artikel ook op Blendle (€) lezen.
Tekst: Fabienne Meijer
Meer informatie:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!