Je kunt beter niet zwemmen na een maaltijd en plassen over een kwallenbeet helpt tegen de pijn. Waar komen zomerse wijsheden als deze vandaan? En belangrijker nog: kloppen ze? KIJK zoekt het uit. In deze aflevering: citronellakaarsen schrikken muggen af.

Citronellakaarsen lijken op ‘normale’ kaarsen, alleen zijn er wat druppels citronellaolie (uit de bladeren van citroengras) gemixt door het kaarsvet. Tijdens de verbranding ervan komt een karakteristieke geur vrij die muggen op afstand zou houden, door reukreceptoren in de antennes van de insecten te blokkeren.

Menselijke lichaamsgeuren – denk aan zweet of het koolstofdioxide dat we uitademen – kunnen de zwangere vrouwtjesmuggen dan niet meer goed herkennen, waardoor ze hun weg naar ons niet meer vinden. Bovendien zouden de insecten de citronellageur ook gewoon goor vinden. Tenminste, dat is het idee.

Te weinig citronella in de kaars

Maar verschillende onderzoeken hebben laten zien dat een citronellakaars niet meer muggen wegjaagt dan andere kaarsen. Tijdens een studie van de Universiteit van New Mexico uit 2017 plaatsten onderzoekers een moedige vrijwilliger in een tunnel. Vervolgens registreerden ze de bewegingen van een zwerm muggen. Als de proefpersoon naast een brandende citronellakaars zat, vlogen er evenveel muggen zijn richting op als zonder kaars.

Waar komt dan het idee vandaan dat deze kaarsen muggen op afstand houden? Waarschijnlijk van het afwerende effect dat pure citronellaolie wél heeft. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat een daarmee ingesmeerde huid muggen kan afschrikken. Hoe goed dat werkt, hangt af van de concentratie citronella in het goedje. Maar het kleine beetje olie in een kaars is zeker niet voldoende om muggen af te schrikken.

Toch is ook het smeren van citronellaolie geen wondermiddel als je de zoemende insecten af wil schrikken. Het spul vervliegt namelijk erg snel. Het smeersel moet daardoor iedere twintig tot zestig minuten opnieuw worden aangebracht.

Wat werkt wel tegen muggen?

N,N-diethyl-m-toluamide, beter bekend als DEET. De exacte manier waarop deze stof muggen (en andere insecten) afweert, is nog niet bekend. Maar er zijn aanwijzingen dat DEET zorgt voor een verstoorde respons van de reukreceptoren op de antennes. En hoe hoger de concentratie DEET in een spray of lotion, hoe groter het verwarrende effect is en hoe langer je veilig buiten kunt natafelen.

Beeld: iStock/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!