Wie van kamperen houdt, heeft vast weleens koffie gemaakt in een mokkapotje – zo’n kannetje van aluminium met op de bodem metaalaanslag. Kan dit metaal schadelijk voor je zijn? Ronald Veldhuizen onderzocht het.
Kamperen is accepteren. Accepteren dat je per ongeluk met je sokken in de zompige modder staat, dat er voedsel van de wiebelige plastic bordjes afglijdt en dat je haren de hele week naar houtvuur ruiken. O, en dat de koffie uit zo’n mokkapotje soms wat metaalachtig smaakt. Voor de niet-ingewijden: mokkapotjes zijn van die achthoekige koffiekannetjes van aluminium die je op een gaspitje zet. Draai de pot open en je ziet van de bodem verdachte hoopjes metaalaanslag verrijzen. Gadver.
Metaalsmaak
Nu zijn hele volksstammen ervan overtuigd dat als je vaak genoeg koffie uit zo’n mokkapot drinkt, die metaalaanslag zich rechtstreeks in je lichaam opstapelt. Langzaam maar zeker zou je jezelf dus vergiftigen. Ik raak niet snel in paniek van zulke geruchten, maar ik vond deze toch lastig te negeren: je próéft gewoon het metaal als je deze koffie drinkt. Mijn onderbuik zegt dan ook: kappen met die handel.
Aanwijzingen voor de giftigheid van aluminium kom je overal op internet tegen, maar hoe graag ik mijn onderbuik ook gelijk geef: niets wijst erop dat een dagelijkse slok aluminium dodelijk is. Laat het maar aan de wetenschap over om daadwerkelijk de dosis aluminium uit metalen koffiepotjes te meten: precies dat deed toxicoloog Armand Lione in 1984. Hij kwam op een dosis uit van 1 milligram per kopje koffie.
1000 koppen
Dat is niet veel. Omdat aluminium het meest voorkomende metaal op aarde is, zit het in de grond, op onze groente en in de lucht. Het is onvermijdelijk om dagelijks 10 tot 20 milligram binnen te krijgen. Het meeste daarvan komt nooit verder dan de darmen en eindigt in een keutel, maar iets minder dan een honderdste wordt in de bloedbaan opgenomen. En het overgrote deel dáárvan plas je gewoon uit.
Pas bij heel hoge doses kan aluminium acuut vergiftigen, maar daarvoor zou je binnen één dag duizend kopjes mokkapotkoffie moeten drinken. Dat haal je nooit: bij het honderdste kopje val je dood neer door een overdosis cafeïne. En kamperen moet ook een beetje leuk blijven natuurlijk.
Deze column verscheen eerder in KIJK 7/2018.
Meer van Ronald Veldhuizen:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!