Hoe vaak gebeurt het dat je het grootste tropische veengebied ter wereld ontdekt? Het overkwam milieuwetenschapper Greta Dargie drie jaar geleden in het oerwoud van Congo. Al snel bleek dat het veen een enorme hoeveelheid koolstof opslaat. En dat heeft grote gevolgen voor de hele wereld.

Diep in de Afrikaanse jungle, ver bij het dichtstbijzijnde stadje vandaan, draait een team wetenschappers een grondboor zes meter de bodem in. Het is zwaar werk, de mannen en vrouwen hijgen en puffen. Ze werken midden in een moeras en worden geplaagd door hitte en wespen.

De volgende dag kruipen de teamleden – onder wie de Nederlandse ecoloog Bart Crezee – hun tenten weer uit en vertrekken ze naar de volgende locatie op de route. Onder hen liggen veenlagen met daarin koolstof dat tienduizend jaar geleden door planten is opgenomen. Als dat allemaal vrijkomt, zou de temperatuur op aarde met vijf graden Celsius kunnen stijgen. Een realistisch scenario: volgens de huidige klimaatmodellen kan het gebied gedeeltelijk verdrogen, waardoor het koolstof vrijkomt. Commerciële activiteiten kunnen dat proces versnellen.

Maar om te voorspellen hoe de toekomst van het veengebied eruitziet, is het belangrijk om het eerst diepgaand te leren kennen. Hoe ver strekt het zich uit? Hoe is het ontstaan? Waar lopen de waterstromen, en wat voor invloed hebben die op het veen? Dit zijn de vragen waar het team zich, wespen en andere tegenslagen ten spijt, dag in dag uit mee bezighoudt.

Dit is het begin van het artikel ‘De gevaarlijke koolstofspons van Afrika’ te vinden in KIJK 8/2021. Deze editie ligt vanaf 22 juli in de winkel tot en met 18 augustus.

Meer informatie:

• National Geographic: Inside the search for Africa’s carbon time bomb
• De Standaard: De CO2-bom van Congo (en hoe die te ontmantelen)
• CarbonBrief: A plan to solve the mysteries of Congo’s vast tropical peatland
• KIJK: Voor hoelang hebben we nog voldoende zuurstof?

Tekst: Imke Smeets

Beeld: Guenter Guni/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!